PL EN
REVIEW PAPER
HEALTH SAFETY CATEGORY IN SAFETY SCIENCES
 
 
 
More details
Hide details
1
Akademia Sztuki Wojennej w Warszawie
 
 
A - Research concept and design; B - Collection and/or assembly of data; C - Data analysis and interpretation; D - Writing the article; E - Critical revision of the article; F - Final approval of article
 
 
Publication date: 2021-08-25
 
 
Corresponding author
Mateusz KUCZABSKI   

Wydział Bezpieczeństwa Narodowego, Akademia Sztuki Wojennej, ul. gen. A. Chruściela "Montera", 00-910, Warszawa, Polska
 
 
SBN 2021;21(3): 11-31
 
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
The article is devoted to examining the place and importance of health safety in safety sciences based on the analysis of the literature of many fields and scientific disciplines. The problem of health security, although recurring since the times of the systemic change in public discourse and scientific research, which is still very relevant, is rarely examined from the perspective of its impact on state security, and if at least in the selected scope of creating strategic reserves in the context of system defense preparations. health. The broader context of the impact of health security on the security of the state is not properly exposed, areas of ignorance in this regard are identified. Research on the place of health security in science on safety was made as part of a wide literature review of items from the area of ​​many fields and disciplines: medicine, management, health sciences, safety sciences, etc. People searched for answers to the question about the research approach to health safety in safety sciences. The aim of the research presented in the article is an attempt to define the place of health security in security sciences and to highlight problems and research areas by presenting the context of strategic approaches and relations between health security and security sciences when we consider state security. Health safety contexts were analyzed after reviewing the reasons for the changes in perception of safety issues - also based on the literature. For health security research, when the context is national security, it is important to consider research in the areas of: citizens' health and the health of the nation, society (demographic context), health as an end in itself, as one of the dimensions of the national interest and a desired value, and health as strategic resource (factor of national strategic potential, economic growth, social potential, e.g. mobilization resources for the army, society's resilience). The article is a review.
 
REFERENCES (83)
1.
Ameljańczyk A., Ameljańczyk T., 2012. System monitorowania bezpieczeństwa zdrowotnego w państwie i jego zagrożeń, „Kolegium Analiz Ekonomicznych”, z. 25.
 
2.
Balcerowicz B., 2002. Pokój i nie-pokój na progu XXI wieku, Dom Wydawniczy ,,Bellona”, Warszawa.
 
3.
Baldwin, D., 1997. “The Concept of Security”, in Review of International Studies, No. 23, pp. 5-26.
 
4.
BBN, Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa 2013.
 
5.
Beaufre, A., 1965, Deterrence and Strategy. New York.
 
6.
Białynicki-Birula P., 2007. Wpływ zdrowia na kształtowanie się społecznego dobrobytu, Biuletyn Ekonomiczny e-GAP nr 3, S.1.
 
7.
Bober B., 2016. Bezpieczeństwo zdrowotne jako istotny komponent bezpieczeństwa Państwa, „Studia nad bezpieczeństwem”, nr 1, Wyd. AP, Słupsk.
 
8.
Borkowski M., 2017. Pacjent (konsument) i jego miejsce w systemie bezpieczeństwa zdrowotnego, [w] Państwo dobrze urządzone. Aspekty etyczne i prawne bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa, red. J. Zieliński, A. Opalska, M. Piątek, KPP Monografie, Olsztyn. https://wpia.uwm. edu.pl/czasopisma/sites/default/files/uploads/KPP-Monografie/8/76-83.pdf [dostęp: 22.11.2021].
 
9.
Brodi B., 1959. Strategy in the Missle Age. Princeton University Press.
 
10.
Brodie B., 1946. War in the Atomic Age [in:] The Absolute Weapon: Atomic Power and World Order, ed. B. Brodie, Harcourt and Company, New York.
 
11.
Brzezinski M., 2009. Kategoria bezpieczeństwa w: Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia pod red. S. Sulowskiego, M. Brzezińskiego, Elipsa.
 
12.
Buzan B., Hansen L., 2009. The Evolution of International Security Studies, Cambridge.
 
13.
Buzan B., Wæver B.O., J de Wilde, 1998. Security. A New Framework for Analysis, Lynne Rinner, Boulder.
 
14.
Cieślarczyk M. (2009) Teoretyczne i metodologiczne podstawy badania problemów bezpieczeństwa i obronności państwa. Siedlce.
 
15.
Cieślarczyk M., Filipek A., Świderski A.W., Ważniewska J. (red. nauk) 2011. Wybrane problemy bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli w Polsce, Siedlce.
 
16.
Cieślarczyk M., Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju w naukach o bezpieczeństwie, https:// repozytorium.uph.edu.pl/bitstream/handle/11331/3275/Cieslarczyk.M.Teoria_i_praktyka_zrownowazonego_ rozwoju_w_naukach_o_bezpieczenstwie.pdf?sequence=1, [dostęp: 18.11.2021].
 
17.
Cieślarczyk M., Trzpil I.A., Zbroszczyk D. (red.) 2017. Bezpieczeństwo zdrowotne w Polsce. Uwarunkowania personalne i strukturalne, Siedlce.
 
18.
Czaputowicz J., 1998. System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku, WNPWN, CSM, Warszawa.
 
19.
Debata nt. Zdrowie publiczne to warunek bezpieczeństwa narodowego, w 2016 r. zorganizowanej przez Polską Unię Onkologii. Za: https://www.rynekzdrowia.pl/Po...- publiczne-to-warunek-bezpieczenstwa-narodowego,168085,14.html [dostęp: 24.11.2021].
 
20.
Domaradzki J., 2013. O definicjach zdrowia i choroby, Folia Medica Lodziensia, 2013, 40/1:5-29, (PDF) O definicjach zdrowia i choroby (researchgate.net), [dostęp: 24.11.2021].
 
21.
Drabik K., 2017. Poczucie bezpieczeństwa człowieka w dobie upadku „Wielkich narracji”, [w:] K. Drabik K., Żyła M. (red. nauk.) Bezpieczeństwo personalne wobec współczesnych zagrożeń i wyzwań, Wyd. ASW, Warszawa.
 
22.
Felińczak A., Fal A.M., (red.). 2010. Zdrowie publiczne, Wrocław 2010.
 
23.
Florczak A., 2016. PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY BEZPIECZEŃSTWA ZDROWOTNEGO, Nr2(2) desecuritate.uph.edu.pl.
 
24.
Frei D., 1977. Sicherheit: Grundfragen der Weltpolitik, Stuttgart: Verlag W. Kohlhammer.
 
25.
Fukuyama F., 1989. The End of History? The National Interest, No. 16 (Summer 1989), pp. 3-18 (16 pages), Published By: Center for the National Interest, https://www.jstor.org/stable/2..., [dostęp: 01.11.2021].
 
26.
Gębska M., 2019. Trendy w bezpieczeństwie zdrowotnym w skali globalnej w XXI w. wg Światowej Organizacji Zdrowia w kontekście badań i nowoczesnych technologii, w: (red.) M. Kuczabski, Nowoczesne technologie a bezpieczeństwo sektora ochrony zdrowia, Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa, ISBN: 978-83-7523-748-1. (18) (PDF) Trendy w bezpieczeństwie zdrowotnym w skali globalnej w XXI w. wg Światowej Organizacji Zdrowia w kontekście badań i nowoczesnych technologii. Available from: https://www.researchgate.net/p..._ zdrowotnym_w_skali_globalnej_w_XXI_w_wg_Swiatowej_Organizacji_Zdrowia_w_kontekscie_ badan_i_nowoczesnych_technologii [dostęp: 02.02.2022].
 
27.
Gil R., Dziedziczko A., 2004. Pojęcie świadomości zdrowotnej, zdrowia i choroby, Zdrowie Publiczne Nr 2.
 
28.
Gould J., Kolb W.J., Dictionary of the Social Sciences, https://unesdoc.unesco.org/ark... pf0000218343, [dostęp: 02.11.2021].
 
29.
Grzywna P., 2015. Bezpieczeństwo zdrowotne. Wprowadzenie do problematyki, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” T. 14, wersja elektroniczna: ISSN 2353-9747.
 
30.
Grzywna P., 2017. Bezpieczeństwo zdrowotne w nauce o polityce społecznej. Wprowadzenie. do dyskusji, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
 
31.
Harari P., Legge K., 2001, Psychology and Health, Heinemann Educational Publishers, Oxford.
 
32.
Harasim K., 2018. Bezpieczeństwo zdrowotne vs dobrostan psychospołeczny – aspekty aksjologiczne i funkcjonalne Kultura Bezpieczeństwa. Nauka-Praktyka-Refleksje nr 29, 57-69.
 
33.
HUMAN DEVELOPMENT REPORT 1994, http://hdr.undp.org/sites/defa... hdr_1994_en_complete_nostats.pdf, [dostęp: 21.11.2021].
 
34.
International Alert 20 years of peacebuilding, 2008, https://www.international-aler... default/files/20anniversary_0.pdf, [dostęp: 02.01.2020].
 
35.
Jarmoszko S., 2017. O bezpieczeństwie zdrowotnym z perspektywy antropologii bezpieczeństwa, w: Bezpieczeństwo zdrowotne w Polsce. Uwarunkowania personalne i strukturalne, red. M. Cieślarczyk, I.A. Trzpil, D. Zbroszczyk, Siedlce.
 
36.
Jones C., 2001. “Why have Health Expenditures as a Share of GDP Risen So Much?”, Stanford University, Stanford.
 
37.
Jones C.I. 2004. Why Have Health Expenditures as a Share of GDP Risen So Much?, Department of Economics, U.C. Berkeley and NBER, May 5, 2004 – Version 3.0.
 
38.
Kanownik G., 2017. Bezpieczeństwo pacjenta a dostępność do usług zdrowotnych Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 1(85).
 
39.
Kardasz A., 2021, Systemowe rozwiązania w korelacjach między bezpieczeństwem ekologicznym i bezpieczeństwem zdrowotnym Polski, https://www.vistula.edu.pl/nau... uploads/sites/4/2021/09/093-kardasz-artykua.pdf [dostęp: 02.02.2022].
 
40.
Keck Margaret E., Sikkink Kathryn. 1999. “Transnational advocacy networks in international and regional politics”, International Social Science Journal, Vol. 51, Issue 159, March 1999.
 
41.
Kitler W., 2002. Obrona narodowa III RP. Pojęcie. Organizacja. System, Warszawa.
 
42.
Kitler W., 2013. Identyfikacja, klasyfikacja, podział bezpieczeństwa państwa (narodowego) w: Identyfikacja, klasyfikacja, podział i uzasadnienie pojęcia, istoty, składników i zakresu bezpieczeństwa państwa (narodowego) red. J. Gryz, W.Kitler, Warszawa. Available from: https://www.researchgate.net/p..._ panstwa_narodowego [dostęp: 18.11.2021].
 
43.
Kitler W., Skrabacz A., 2010. Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, Towarzystwo Wiedzy Obronnej, Warszawa 2010.
 
44.
Konieczny, J., 2016. Bezpieczeństwo zdrowia publicznego w zagrożeniach środowiskowych. Studium metodologiczno-edukacyjne w perspektywie zrównoważonego rozwoju, Poznań.
 
45.
Konieczny, J., Dajerling, L., 2019. Bezpieczeństwo zdrowotne 4.0. Postępy metodologii badań, w: Między historią, bioetyką i medycyną (red.) K. Prętki, A. Czabański, E. Baum, K. Głodowska, Poznań.
 
46.
Konstytucja Światowej Organizacji Zdrowia, Porozumienie zawarte przez Rządy reprezentowane na Międzynarodowej Konferencji Zdrowia i Protokół dotyczący Między-narodowego Urzędu Higieny Publicznej, podpisane w Nowym Jorku dnia 22 lipca 1946 r., Dz.U. 1948, Nr 61, poz. 477. Akt dostępny online: http://isap.sejm.gov.pl/isap.n..., [dostęp: 24.11.2021].
 
47.
Kromołowski H., 2017. Problematyka Bezpieczeństwa Zdrowotnego Ludności W Polsce W Latach 1918-2017 w świetle Wybranych Reform W Systemach Ochrony Zdrowia, Politechnika Częstochowska, Częstochowa.
 
48.
Kruszewska J., 2020. Współczesne uwarunkowania prawne i statystyczne bezpieczeństwa zdrowotnego w Polsce, Pomorskie forum bezpieczeństwa, nr I (8).
 
49.
Kuczabski M., 2020a. Bezpieczeństwo Zdrowotne w: Wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego w XXI wieku. Wymiar pozamilitarny (red.) M. Gębska, H. Świeboda, L. Drab, cz. 2, Difin.
 
50.
Kuczabski M.J., 2020b. Problemy metodologii badań wobec przyszłości, w: Bezpieczeństwo międzynarodowe, Aspekty metodologiczne i systemowe, pod red. P. Bajora, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
51.
Kuczabski, M., 2020c. Bezpieczeństwo psychiczne jednostki jako podstawa humanistycznego podejścia do bezpieczeństwa narodowego w: Humanistyczne aspekty bezpieczeństwa red. K. Drabik, Warszawa ASzWoj, s.255-275.
 
52.
Leowski Jerzy, 2018. Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne (wyd. IV), CeDeWu.
 
53.
Lutostańki M., 2017. Zarys systemu tworzenia rezerw strategicznych ochrony bezpieczeństwa zdrowotnego w: Bezpieczeństwo zdrowotne w Polsce. Uwarunkowania personalne i strukturalne, red. M. Cieślarczyk, I.A. Trzpil, D. Zbroszczyk, Siedlce.
 
54.
Lutostański M., 2012. Rezerwy strategiczne a bezpieczeństwo zdrowotne w polityce oraz nauce o bezpieczeństwie, w: M. Kucharski, (red.) Bezpieczeństwo – dyscyplina w obszarze nauk społecznych. Studia i monografie, SAN, Łódź-Warszawa.
 
55.
Marciniak E., 2009. Psychologiczne aspekty poczucia bezpieczeństwa [w:] Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, red. S. Sulowski, M. Brzeziński, Warszawa.
 
56.
Maslow A., 1990. Motywacja i osobowość, Instytut Wydawniczy PAX Warszawa.
 
57.
Maszczak T., 2005. Zdrowie jako wartość uniwersalna, Roczniki Naukowe AWF w Poznaniu, zeszyt 54-2005, s.73-81.
 
58.
Neu C.R., Wolf Ch., jr, 1994.The Economic Dimensions of National Security, RAND, Santa Monica.
 
59.
Nowicka P., M., Kocik J., 2018. Zewnętrzne zagrożenia bezpieczeństwa zdrowotnego Polski, Studia BAS www.bas.sejm.gov.pl Nr 4(56) 2018, s. 103–121.
 
60.
Nye J.S., 2004. Soft Power. The Means to success in World Politics, New York.
 
61.
Opolski K., Dykowska G., Możdżonek M., 2005. Zarządzanie przez jakość w usługach zdrowotnych. Teoria i praktyka, Warszawa.
 
62.
Robakowski P., Pogorzelczyk K., 2020. Rola i zadania szpitali publicznych w procesie kształtowania bezpieczeństwa zdrowotnego, Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 2020, vol. 14, nr 2.
 
63.
Rojek R., 2010. Bezpieczeństwo publiczne w Polsce – wnioski z badań, Warszawa.
 
64.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, Dz.U. 2018, poz.1818.
 
65.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin artystycznych, Dz.U.2011, nr 179, poz.1065.
 
66.
Ruszkowski J., 2010. Zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego, Ekspertyza finansowana ze środków projektu nr POPT.03.04.00-00-019/07 w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 wykonana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
 
67.
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, 2002. AON, Warszawa.
 
68.
Sochala C., 2017. Rozwiązania prawno-organizacyjne oraz zdolności systemu zdrowotnego jako determinanty obrony narodowej w Polsce w: Bezpieczeństwo zdrowotne w Polsce. Uwarunkowania personalne i strukturalne (red. MCieslarczyk, I.A. Trzpil, D. Zbroszczyk, Siedlce.
 
69.
Stańczyk J., 1996. Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, ISP PAN, Warszawa.
 
70.
Stańczyk J., 2017. Formułowanie kategorii pojęciowej bezpieczeństwa, Wyd. FNCE, Poznań.
 
71.
Stańczyk J., 2011. Współzależność kategorii bezpieczeństwa i zdrowia jako problem teoretyczno – praktyczny, w: Cieślarczyk M., Filipek A., Świderski A.W., Ważniewska J. (red. nauk), Wybrane problemy bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli w Polsce, Siedlce.
 
72.
Szeleściło D., 2017. Zmierzch decentralizacji. Instytucjonalny krajobraz opieki zdrowotnej w Europie po nowym zarządzaniu. Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
 
73.
Szpyra R., 2012. Bezpieczeństwo militarne państwa, AON, Warszawa.
 
74.
Świeboda H., 2020. Badania systemowe w naukach o bezpieczeństwie w: Bezpieczeństwo międzynarodowe, Aspekty metodologiczne i systemowe, pod red. P. Bajora, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
 
75.
Świeboda H., Kuczabski M., 2020. Heurystyczna rola analizy systemowej w badaniach bezpieczeństwa narodowego, w: Jednoczenie wiedzy w naukach o bezpieczeństwie, red. A. Glen, Siedlce.
 
76.
Wæver Ole (1995), “Securitization and Securitization”, w: Ronnie D. Lipschutz (ed.), On Security (New York: Columbia University Press.
 
77.
Wasiuta O., Klepka R., Kopeć R. (2018), Vademecum bezpieczeństwa, Wydawnictwo LIBRON, Kraków.
 
78.
Wolanin J., 2005. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli, Wyd. Danmar.
 
79.
World Health Organization: The World Health Report 2007 — A Safer Future: Global Public Health Security in the 21st Century, s. IX [https://www.who.int/whr/2007/w... (dostęp: 02.02.2022).
 
80.
Woynarowska B., 2008. Edukacja zdrowotna, Wyd. PWN, Warszawa.
 
81.
Wożniak Z., 2004. W stronę zdrowia społeczności - socjologiczny kontekst nowej polityki zdrowotnej, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 66, 2004, z. 1, s. 161-187.
 
82.
Zbroszczyk D., 2017. Problematyka bezpieczeństwa zdrowotnego, Kultura Bezpieczeństwa Nr7/2017.
 
83.
Zięba R., 2008. Pozimnowojenny paradygmat bezpieczeństwa międzynarodowego w: Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
 
ISSN:2082-2677
Journals System - logo
Scroll to top