PL EN
ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA W UJĘCIU STRATEGICZNYM
 
 
Więcej
Ukryj
1
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie
 
 
Data publikacji: 12-05-2015
 
 
SBN 2015;7(1): 145-163
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł przedstawia zagadnienia związane ze współczesnym rozumieniem środowiska bezpieczeństwa państwa. Autor koncentruje się na podejściach strategicznych, dowodząc ich szczególnej przydatności w przedmiotowych badaniach. Środowisko bezpieczeństwa rozumiane jest szeroko z uwzględnieniem nie tylko roli terytorium, lecz także czynników przestrzennych i świadomościowych. Przedstawiane są uwarunkowania środowiskowe bezpieczeństwa o różnorodnym charakterze – ilościowym i jakościowym oraz wymiernym i niewymiernym, zwłaszcza na tle procesów globalizacji. Wiele uwagi poświęca się tzw. studiom strategicznym nad bezpieczeństwem przyszłości (security futures studies). Autor wskazuje na niedostatki dotychczasowych analiz, także ujęć systemowych. Refleksje dotyczące środowiska bezpieczeństwa państwa odnoszone są do rozważań nad istotą kategorii pojęciowej bezpieczeństwa.
 
REFERENCJE (51)
1.
B. Balcerowicz, Pokój i „nie-pokój” na progu XXI wieku, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2002.
 
2.
B. Bańka, Klasyczne i współczesne teorie geopolityki, tekst dostępny na: http://web. archive.org/web/20050221083648/www.ekpu.lublin.pl/naukidni/banka/banka.html.
 
3.
Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku: wyzwania i strategie, red. R. Jakubczak, J. Flis, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006.
 
4.
M. Castells, The Rise of the Network Society, Blackwell Publishers, Oxford 1996.
 
5.
M. Cieślarczyk, Teoretyczne i metodologiczne podstawy badania problemów bezpieczeństwa i obronności państwa, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej w Siedlcach, Siedlce 2009.
 
6.
J. Czaja, Teoretyczne i praktyczne podstawy budowy kultury strategicznej w Polsce, [w:] Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, red. J. Gryz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013, s. 21-43.
 
7.
A. Dawidczyk, Nowe wyzwania, zagrożenia i szanse dla bezpieczeństwa Polski u progu XXI wieku, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2001.
 
8.
M. Dobroczyński, J. Stefanowicz, Polityka zagraniczna, PWN, Warszawa 1984.
 
9.
P. Frankowski, Bezpieczeństwo globalne w warunkach transformacji ładu międzynarodowego, [w:] Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
 
10.
L. Freedman, Przyszłość studiów strategicznych, [w:] Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, red. J. Baylis, J. Wirtz, C.S. Gray, E. Cohen, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009, s. 389-405.
 
11.
Global Trends 2025. A Transformed World. Joint Operating Environment – Trends and Challenges for the Future Joint Force Through 2030, US Department of Defence, December 2007.
 
12.
Globalizacja polityki światowej. Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych, red. J. Baylis, S. Smith, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
 
13.
J. Gryz, Bezpieczeństwo państwa: władza – polityka – strategia, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2013.
 
14.
L.J. Jasiński, Myślenie perspektywiczne. Uwarunkowania badania przyszłości typu foresight, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2007.
 
15.
L.J. Jasiński, Treść i przykłady badań typu foresight, tekst dostępny na: http://www. polska2020.pl/mis/pl/publications/artykuly.
 
16.
C. Jean, Geopolityka, Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków 2003.
 
17.
S.B. Jones, The Power Inventory and National Strategy, „World Politics”, vol. 6, 1954, s. 421-452.
 
18.
H. Kahn, A.J. Wiener, The year 2000: a framework for speculation on the next thirtythree years, Washington 1967.
 
19.
A. Karpiński, Co trzeba wiedzieć o studiach nad przyszłością, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.
 
20.
S. Koziej, Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
 
21.
M. Kozub, Myśleć strategicznie o bezpieczeństwie przyszłości, Akademia Obrony Narodowej 2013.
 
22.
Kto usztywnia kruche racje, rozmowa z Georgem Sorosem przeprowadzona przez Fernando Gualdoni, „Tygodnik Forum” z dn. 16-22 maja 2005 r.
 
23.
Z. Lach, Geostrategia bezpieczeństwa państwa, [w:] Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, red. J. Gryz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013, s. 293-317.
 
24.
G. Lenzi, Powrót do dyplomacji: skuteczność działania, [w:] Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian: zagrożenia – koncepcje – instytucje, red. R. Kuźniar, Z. Lachowski, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2003.
 
25.
Między polityką a strategią. Polska w środowisku międzynarodowym, red. R. Kuźniar, Fundacja Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosunków Międzynarodowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1994.
 
26.
J. Muszyński, Megatrendy a polityka, Atla 2, Wrocław 2001.
 
27.
J. Naisbitt, Megatrendy. Dziesięć nowych kierunków zmieniających nasze życie, Zysk i S-ka, Poznań 1997.
 
28.
National Defence Council. Global Trends 2015. A Dialogue About the Future with Nongovernment Experts, NIC 2000-02, December 2000.
 
29.
Z. Nowakowski, H. Szafran, R. Szafran, Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Politechnika Rzeszowska, Wyższa Szkoła Informatyki, Zarządzania i Administracji w Warszawie, RS DRUK Drukarnia Wydawnictwo, Rzeszów 2009.
 
30.
T. Pawłuszko, Kategoria systemu międzynarodowego w badaniach stosunków międzynarodowych, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2014.
 
31.
C. Pochon, Le processus de satelisation des États dans la société internationale, Fribourg 1971.
 
32.
K. Rak, Astropolityka, „Życie” z dn. 17 czerwca 2000 r.
 
33.
O. Richmond, Maintaining Order, Making Peace, Palgrave, New York 2002.
 
34.
J. Ridderstrale, K. Nordström, Funky biznes. Taniec talentu z kapitałem, WIG-Press, Warszawa 2001.
 
35.
Rola nauki w myśleniu o przyszłości, red. J. Kleer, B. Galwas, A. Wierzbicki, Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2009.
 
36.
Social theory for a changing society, ed. by P. Bourdieu, J.S. Coleman, Russell Sage Foundation, Westview Press, Boulder, New York 1991.
 
37.
J. Stacewicz, Megatrendy a strategia i polityka rozwoju, Komitet Prognoz „Polska w XXI wieku” przy Prezydium PAN, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 1996.
 
38.
J. Stańczyk, Bezpieczeństwo jako jedna z podstawowych potrzeb człowieka i grup społecznych, „Studia Bezpieczeństwa Narodowego. National Security Studies”, Wojskowa Akademia Techniczna, Instytut Organizacji i Zarządzania, Wydział Cybernetyki, rok 1, nr 2, Warszawa 2011, s. 159-178.
 
39.
J. Stańczyk, Bezpieczeństwo w kontekście Narodowego Programu Foresight „Polska 2020”, [w:] Współczesne bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe. Uwarunkowania, relacje, zależności, Część I, red. M. Kubiak, M. Minkina, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Instytut Nauk Społecznych, Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka J. Piłsudskiego w Warszawie, Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Oddział w Siedlcach, Siedlce 2011, s. 47-60.
 
40.
J. Stańczyk, Istota współczesnego pojmowania bezpieczeństwa – zasadnicze tendencje, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, 2010/2011, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2011, s. 15-33.
 
41.
J. Stańczyk, Usytuowanie bezpieczeństwa pośród celów uczestników stosunków międzynarodowych, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, 2012/2013, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2013, s. 107-123.
 
42.
J. Stańczyk, Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1996.
 
43.
J. Stańczyk, Znaczenie bezpieczeństwa z punktu widzenia kategorii interesów narodowych, „Studia Bezpieczeństwa Narodowego. National Security Studies”, Wojskowa Akademia Techniczna, Instytut Organizacji i Zarządzania, Wydział Cybernetyki, rok 1, nr 1, Warszawa 2011, s. 239-263.
 
44.
R.M. Steele, The new craft of intelligence: achieving asymmetric advantage in the face of nontraditional threats, Strategic Studies Institute, US Army War College, February 2002.
 
45.
Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, red. J. Gryz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.
 
46.
M. Sułek, Metody i techniki badań stosunków międzynarodowych, ASPRA-JR, Warszawa 2004.
 
47.
M. Sułek, Prognozowanie i symulacje międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2010.
 
48.
S. Tang, A Systemic Theory of the Security Environment, „The Journal of Strategic Studies”, 2004, vol. 27, No. 1, March 2004, s. 1-34.
 
49.
A. Targowski, Bezpieczeństwo w cywilizacji globalnej, cz. 1, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 4 (61), Warszawa 2005.
 
50.
A. Targowski, Bezpieczeństwo w cywilizacji globalnej, cz. 2, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 1 (66), Warszawa 2007.
 
51.
G.H. Turbville, J.W. Kipp, W.M. Mendel, The Changing Security Environment, „Military Review”, June-July 1997.
 
ISSN:2082-2677
Journals System - logo
Scroll to top