ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
AFGANISTAN W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA MOCARSTW REGIONALNYCH AZJI ŚRODKOWEJ I POŁUDNIOWEJ
Więcej
Ukryj
Data publikacji: 15-05-2014
SBN 2014;5(1): 87-112
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł jest próbą przedstawienia, w jaki sposób mocarstwa regionalne w Azji Środkowej i Południowej − Rosja, Iran, Chiny, Pakistan i Indie − postrzegają problem Afganistanu po zakończeniu misji ISAF w 2014 roku. Można stwierdzić, że pomimo konfliktów, różnorodnych priorytetów
politycznych i militarnych, potęg regionalnych Iranu, Pakistanu, Indii czy aspirujących do grona potęg globalnych Rosji i Chin, w ich polityce wobec Afganistanu istnieje punkt wspólny, który łączy te kraje w dążeniu do utrzymania dotychczasowego status quo. Jest to obawa przed destabilizacją regionu po wycofaniu sił ISAF po roku 2014. Pomimo deklarowanej przez lokalnych potentatów niechęci wobec obecności sił NATO u podnóża Hindukuszu, Indie, Chiny, Pakistan, Iran, czy nawet Rosja są w gruncie rzeczy zadowolone, że to zachodnie wojska biorą na siebie ciężar walki z talibami i Al-Kaidą, powstrzymując groźbę rozlania się ekstremizmu w regionie. Firmy z tych krajów, dzięki ochronie militarnej NATO, mogą eksploatować bogactwa lokalne, a także realizować politykę pomocową swoich państw. W ten sposób soft power lokalnych potęg Azji Środkowej realizowane było pod ochroną Sojuszu Północnoatlantyckiego. Brak sił ISAF może spowodować zaognienie wzajemnych relacji Afganistanu z jego sąsiadami, głównie z Pakistanem i Iranem. Kraje te posiadają broń atomową. Wszystko to niesie
ze sobą zagrożenie bezpieczeństwa regionalnego, a nawet światowego.
REFERENCJE (22)
1.
Analiza BBN nt. nowej strategii działania Al-Kaidy w Afganistanie, luty 2011 r., http:// www.bbn.gov.pl/download.php?s=1&id=6440 (dostęp: 9 maja 2011 r.).
2.
B. Chrabota, Pakistan − sojusznik naszych wrogów, „Newsweek”, 26.11.2011.
3.
A. Dzisiów-Szuszczykiewicz, Analiza nt. polityki Iranu wobec Afganistanu, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Departament Analiz Strategicznych, Warszawa 2010.
4.
W. Górecki, Coraz dalej od Moskwy. Rosja wobec Azji Centralnej, „Prace OSW” 48, marzec 2014.
5.
K. Hołdak, Indie – nowe mocarstwo?, „Bezpieczeństwo Narodowe”, II − 2006/2.
6.
W. Jagielski, Wyjątkowo krwawe lato w Afganistanie, „Gazeta Wyborcza” 25.06.2008,
http://www.wyborcza.pl/, 15.04.2009.
7.
W. Jagielski, Za ile lat w Afganistanie będzie bezpiecznie?, „Gazeta Wyborcza” 9.07.2007,
http://wyborcza.pl/, 15.04.2012.
8.
D. Jankowski, Pakistan – destabilizator czy nadzieja regionu, „Biuletyn Opinii”, IV 2008.
9.
B. Kruszyński, Nowa strategia USA w Afganistanie i Pakistanie a potencjalne zagrożenia, Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych UAM, Rocznik II/2010.
10.
P. Kugiel, Rosnąca rola Indii w zmieniającym się porządku międzynarodowym, „Biuletyn PISM”, Nr 12 (761), 7 lutego 2011.
11.
M. Menkiszak, Afgański problem Rosji. Federacja Rosyjska wobec problemu Afganistanu po roku 2001, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2011.
12.
NATO nadal współpracuje z Rosją w Afganistanie, defence24.pl, dostęp 3.04.2014.
13.
T. Otłowski, Nowa strategia Al-Kaidy wobec Pakistan, „Bezpieczeństwo Narodowe”, II – 2011.
14.
T. Otłowski, Nowa strategia Al-Kaidy wobec Pakistanu, Departament Analiz Strategicznych BBN, II 2011.
15.
P. Pacuła, Interesy Stanów Zjednoczonych w regionie Azji Środkowej, „Bezpieczeństwo Narodowe” III-IV-2007 /5-6.
16.
J. Pawlicki, Nowa strategia NATO rodzi się w Krakowie, „Gazeta Wyborcza” 20.02.2009,
http://wyborcza.pl/.
17.
J. Pawlicki, Pakt radzi, co zrobić z Afganistanem, „Gazeta Wyborcza” 20.02.2009, http:// wyborcza.pl/, 15.04.2009.
18.
A. Rashid, Talibowie. Wojujący islam, ropa naftowa i fundamentalizm w środkowej Azji, Kraków 2002.
19.
W. Rodkiewicz, Ideologiczna konfrontacja i pragmatyczna współpraca – recepta Moskwy na relacje z Waszyngtonem, „Tydzień na Wschodzie”, OSW, 6.03.2013.
20.
K. Strachota, Chiny a Azja Centralna, Dorobek dwudziestolecia, „Prace OSW” 45, 2011.
21.
K. Strachota, Szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy, „Tydzień na Wschodzie”, OSW,
http://www.osw.waw.pl/pl/publi... szczyt- -szanghajskiej-organizacji-wspolpracy, 13.06.2012.
22.
W. Zaborowski, Polityka Chin wobec Afganistanu w kontekście zakończenia misji ISAF, „Bezpieczeństwo Narodowe”, nr III-IV (23-24), 2012.