PL EN
ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
KULTUROWE ASPEKTY KONFLIKTÓW ZBROJNYCH
 
Więcej
Ukryj
1
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie
 
 
Data publikacji: 12-05-2015
 
 
SBN 2015;7(1): 173-184
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule przedstawiono problematykę prowadzenia operacji zbrojnych w kontekście uwarunkowań kulturowych, z istotnym znaczeniem dla przebiegu działań militarnych. Pomimo globalizacji, która – jak się zdaje – zaciera wiele różnic kulturowych, one wciąż występują. Często też się pogłębiają. Na tę skomplikowaną sytuację nakładają się konflikty interesów różnych podmiotów państwowych i niepaństwowych oraz grup społecznych. W taki obraz rzeczywistości wpisuje się zjawisko wojny, obecne od początków ludzkiej cywilizacji. Należy zaznaczyć, że wśród licznych przyczyn wojen istotne miejsce zajmują różnice kulturowe. Nierzadko rejon prowadzenia operacji wojskowej jest obcy kulturowo przynajmniej dla jednej ze stron konfliktu. Operacje prowadzone są przez siły międzynarodowe w różnych rejonach świata, a kontyngent wojskowy operuje nierzadko w środowisku obcym kulturowo. Są to szczególnie skomplikowane zagadnienia, których nie sposób wyjaśnić jednoznacznie, stąd w artykule podjęto jedynie próbę diagnozy najistotniejszych problemów bez wskazywania konkretnych rozwiązań. Zwrócono uwagę na czynniki kulturowe wpływające na źródła konfliktów ich przebieg oraz na kulturowy kształt środowiska prowadzenia operacji militarnych. Wśród globalnych zjawisk determinujących przebieg przyszłych konfliktów zbrojnych wskazano na kulturowe przekształcanie się społeczeństw i towarzyszące temu napięcia, migracje, komunikację masową i technologie informatyczne oraz odradzanie się religii i nacjonalizmów. Nie pominięto też uwarunkowań lokalnych, w tym aspektów społecznych, politycznych, organizacyjnych oraz kwestii akceptacji odrębności przez strony konfliktu.
 
REFERENCJE (28)
1.
W. Anioł, Procesy globalizacyjne we współczesnym świecie, [in:] K.A. Wojtaszczyk, W. Jakubowski (ed.), Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza ASPRA JR, Warszawa 2005.
 
2.
Z. Baumann, Nacjonalizm, Sic!, Warszawa 2003.
 
3.
A. Bikowski (red.), Globalizacja gospodarki a ochrona środowiska, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002.
 
4.
W. J. Burszta, Świat jako więzienie kultury, Warszawa 2008.
 
5.
A. Czupryński, L. Elak, H. Schreiber, Bezpieczeństwo dla rozwoju. Komunikacja międzykulturowa w operacjach reagowania kryzysowego, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2012.
 
6.
L. Gawor, Katastrofizm w życiu cywilizacji narodowych według Zygmunta Wasilewskiego, [in:] A. Żuk (ed.), Konflikt i walka, Lublin 1996.
 
7.
M. Glenny, Carnage in Bosnia, for Starters, “New York Times”, 29.07.1993.
 
8.
R. Jakubczak, J. Flis (ed.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i strategie, Bellona, Warszawa 2006.
 
9.
Ł. Kamieński, Technologia i wojna przyszłości, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
 
10.
J. Keegan, Historia wojen, Warszawa 1998 (Keegan, A History of Warfare, 1994).
 
11.
F. Koneczny, Prawa dziejowe, Londyn 1982 (History laws (and bonus) German byzaninism, Towarzystwo im. Romana Dmowskiego, London 1982).
 
12.
E. Kośnicki, Człowiek wobec procesów globalizacyjnych, [in:] Z. Hull, W. Tulibacki (ed.), Człowiek wobec świata, Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Olsztyn 1996.
 
13.
K. Kuciński, Gospodarka globalna, Wydawnictwo KURPISZ, Poznań 2000.
 
14.
Z. Kuderowicz, Polska filozofia pokoju. Historia idei pokoju w kulturze polskiej do 1939 roku, Warszawa 1992.
 
15.
U. Kusio, Globalizacja jako imperatyw zmiany na skali wartości rdzennych, [in:] A. Maksymowicz (ed.), Moralne dylematy Polaków w ponowoczesności, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2009.
 
16.
D. Matsumoto, L. Juang, Psychologia międzykulturowa, GWP, Gdańsk 2007 (Culture and Subjective Well-being, MIT Press, 2000).
 
17.
M. Mcluhan, The Gutenberg galaxy: the making of typographic man, University of Toronto Press, Toronto 1965.
 
18.
K. Mojzes, Yugoslavian Inferno, “New York Times” 17.09.1992.
 
19.
J. Norberg, Spór o globalizację. Kto zyskuje, kto traci, ile i dlaczego, Wydawnictwo Fijorr Publishing, Warszawa 2006 (In Defense of Global Capitalism, Cato Institute 2003).
 
20.
M. Pawlak, Czynniki determinujące działania militarne w środowisku zróżnicowanym kulturowo, doctoral dissertation, promoter M. Wrzosek, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2013.
 
21.
R. Rosa, L. Wyszczelski, Wojna i pokój w polskiej myśli społecznej i wojskowej, Warszawa 1996.
 
22.
D. Strasburger, Zasady sztuki wojennej, Warszawa 1996.
 
23.
Szanse i zagrożenia rozwojowe w warunkach społeczeństwa informacyjnego, collective work by the team of authors: P. Sienkiewicz, T. Jemioło, L. Zacher, M. Jóźwiak, H. Świeboda, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2001.
 
24.
T. Szczurek, Konflikty zbrojne. Problematyka filozoficzno-moralna, Wydawnictwo WAT, Warszawa 2009.
 
25.
T. Szczurek, Od deskrypcji do antycypacji wykorzystania potencjału militarnego w kształtowaniu bezpieczeństwa nowoczesnych wspólnot państwowych wobec rozwoju zagrożeń niemilitarnych, Wydawnictwo WAT, Warszawa 2012.
 
26.
J. Świniarski, Przemiany myślenia o wojnie i wojsku, [in:] „Wojsko i Wychowanie” 1998, Issue 7.
 
27.
J. Świniarski, Zastosowanie megatrendów cywilizacji, wiedzy i informacji w etyce biznesu, [in:] J. Jaroń, Ekofilozofia, bioetyka, etyka biznesu. Aktualne problemy współczesności, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2004.
 
28.
F. Znaniecki, Nauka o kulturze, Warszawa 1971.
 
ISSN:2082-2677
Journals System - logo
Scroll to top