ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
STOSUNKI LITEWSKO-NIEMIECKIE W SFERZE BEZPIECZEŃSTWA PODCZAS WOJNY ROSYJSKO-UKRAIŃSKIEJ W LATACH 2022-2024
Więcej
Ukryj
1
Politechnika Koszalińska
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
Data nadesłania: 08-04-2024
Data ostatniej rewizji: 13-04-2024
Data akceptacji: 14-04-2024
Data publikacji: 14-04-2024
Autor do korespondencji
Martinas MALUŻINAS
Katedra nauk o Polityce, Politechnika Koszalińska, Ul. Kwiatkowskiego 6c/4, 75-343, Koszalin, Polska
SBN 2024;32(2): 99-115
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Koncepcja litewskiej polityki zagranicznej opiera się na trzech podstawowych priorytetach: członkostwie w NATO, członkostwie w Unii Europejskiej oraz przyjaznych stosunkach z sąsiadami. Aksjologiczna podstawa budowania stosunków międzynarodowych opierała się na takich wartościach, jak wspólne przywiązanie do wartości demokratycznych, praw człowieka i wspieranie ładu międzynarodowego opartego na zasadach, prawie i pokoju. Trzydzieści trzy lata później ten bałtycki kraj liczący około 2,8 miliona mieszkańców podejmuje śmiałe kroki, aby przeciwstawić się imperialistycznym aspiracjom Rosji w czasach międzynarodowego kryzysu bezpieczeństwa. Celem artykułu jest analiza zmieniającej się rzeczywistości geopolitycznej poprzez zacieśnianie się współpracy Niemiec i Litwy w obszarze polityki bezpieczeństwa. Problem badawczy pracy został zdefiniowany w formie pytania: czym charakteryzuje się problematyka stosunków litewsko-niemieckich w podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej w latach 2022-2024 w kontekście potencjalnych zagrożeń generowanych przez Rosję? Jaki będzie skład przyszłej niemieckiej brygady na Litwie i jej wstępny harmonogram? Punktem wyjścia dyskusji jest hipoteza, która zakłada że: małe państwa są w stanie rozpocząć proces, który może przynieść korzyści całemu regionowi i tym samym przyczynić się na swój sposób do budowy międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Ponadto Litwa, prowadząc aktywną i skuteczną politykę zagraniczną, opartą nie tylko na interesach narodowych, ale także regionalnych, na swój sposób przyczynia się do budowy bezpieczeństwa międzynarodowego; co więcej, dzięki wysiłkom Litwy na rzecz zwrócenia uwagi Berlina i wywarcia na niego presji, aby podjąć bardziej zdecydowane działania wobec Ukrainy i wschodniej flanki, osiągane są wymierne rezultaty. Metodą badawczą zastosowaną w pracy była analiza treści i treści oraz analiza danych pobocznych. Argumentem za podjęciem tej problematyki jest brak literatury zarówno polskiej, jak i anglojęzycznej. Z tego powodu prezentacja wstępnych wyników badań stanowi perspektywę do dalszych, pogłębionych badań na ten temat.
REFERENCJE (60)
1.
Alford, J., 1984. “Security Dilemmas of Small States.” The Round Table: The Commonwealth Journal of International Affairs 73 (292): 377–382. DOI:10.1080/00358538408453661.
2.
Ališauskas, T., 2015. “NATO, Russia and the Discourse of Danger: Analysing the Rhetoric of NATO Secretary General A.F. Rasmussen”, Lithuanian Foreign Policy Review.
3.
Andžāns, M., Romanovs, U., 2017. ‘The Trilateral Military Cooperation of the Baltic States in the “New Normal” Security Landscape’, in Security in the Baltic Sea Region: Realities and Prospects The Rīga Conference Papers, ed. A. Sprūds and M. Andžāns (Riga: Latvian Institute of International Affairs, 2017), 14–22.
4.
Bajda, P., 2021. Geopolityczne wyzwania małych państw europejskich, [w:] Geopolityka. Słowniki społeczne, red. J. Kloczkowski, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, Kraków, 337.
5.
Banaś, M., 2016. Bezpieczeństwo państw bałtyckich z perspektywy nordyckiej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 14(5).
6.
Česnakas, G., Jakštaitė, G. and Juozaitis, J., 2016. “Assessment of Political Vulnerabilities on Security of Energy Supply in the Baltic States” Baltic Journal of Law & Politics, 9(1), 153-182. DOI:
https://doi.org/10.1515/bjlp-2....
7.
Česnakas, G., Statkus, N., Jakštaitė, G., Urbelis, V., Petraitis, D., Andrijauskas, K., ... & Bardauskaitė, D., 2020, Lithuania in The Global Context: National Security and Defence Policy Dilemmas, w: General Jonas Žemaitis Military Academy of Lithuania Vilnius [online]. Available at:
https://kam.lt/wp-content/uplo...- -global-context.pdf. [accessed: April 23, 2024].
8.
Delfi.lt., 2023. Landsbergis: mūsų darbas nebus baigtas, kol nepasieksime esminio tikslo [online]. Available at:
https://www.delfi.lt/news/dail...- darbas-nebus-baigtas-kol-nepasieksime-esminio-tikslo.d?id=93908325 [accessed: April 23, 2024].
9.
Delfi.lt., 2023. Lietuvai nesulaukus iš Vokietijos žadėto plano, neatsakytų klausimų dabar tik daugėja [online]. Available at:
https://www.delfi.lt/news/dail... lietuvai-nesulaukus-is-vokietijos-zadeto-plano-neatsakytu-klausimu-dabar-tik- daugeja-94674305 [accessed: April 23, 2024].
10.
Dudzińska, K., 2022. Litwa wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę, Komentarz PISM 57-2022.
11.
DV.com, 2023. Die Welt o polskiej ofercie dla Litwy: presja na Berlin? [online]. Available at:
https://www.dw.com/pl/die-welt...- na-berlin/a-66030200 [accessed: April 23, 2024].
12.
Gajauskaitė, I., 2012. ,,Lietuvos metinė strateginė apžvalga”, 11(1), 185–224. DOI: https:// doi.org/10.47459/lmsa.2013.11.8.
13.
Gajauskaite, I., 2014. Speech act theory: case analysis of the Polish - Lithuanian strategic partnership, Warsaw East European review 2013, IV, Warsaw University.
14.
Gajauskaitė, I., 2015. Strateginės partnerystės Lenkijos užsienio politikoje: Lietuvos atvejo analizė, w: Lietuvos ir Lenkijos santykių dinamika : nuo istorinės patirties iki šiuolaikinės situacijos : straipsnių rinkinys / Vytauto Didžiojo universitetas. Versus aureus, Vilnius, 91-111.
15.
Gibadło, L., 2023. Niemcy zwiększają środki na wsparcie wojskowe dla Ukrainy, Ośrodek Studiów Wschodnich [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/pl/ publikacje/analizy/2023-12-21/niemcy-zwiekszaja-srodki-na-wsparcie-wojskowe- dla-ukrainy [accessed: April 23, 2024].
18.
Henderson, A., 2016. “How Important is the Role of Small States Security in the Maintenance of International Peace and Security?” Master’s thesis, University of Malta.
20.
Hyndle-Hussein, J., 2019. Nausėda prezydentem Litwy. Center for Eastern Studies [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/pl/publ... nauseda-prezydentem-litwy [accessed: April 23, 2024].
21.
Iwański T., OSW, 2023. Partner trudny, lecz kluczowy. Ukraina wobec Niemiec. Warszawa, 2-4
https://www.osw.waw.pl/pl/publ...- trudny-lecz-kluczowy-ukraina-wobec-niemiec [accessed: April 23, 2024].
22.
Jakštaitė-Confortola, G. (2019), Donaldo Trumpo administracijos saugumo politika ir jos reikšmė Baltijos šalims, ,,LIETUVOS METINĖ STRATEGINĖ APŽVALGA”, 17, 37-62 [online]. Available at:
https://etalpykla.lituanistika...- -0001:J.04~2019~1600839491147/J.04~2019~1600839491147.pdf. [accessed: April 23, 2024].
24.
Janeliūnas, T., 2021. Changes and adjustment in the foreign policy of Lithuania during Dalia Grybauskaitė’s presidency. Journal of Baltic Studies, 52(2): 221-244.
25.
Janeliūnas, T., Baubinaitė, K., 2006. Optimalaus regioninio aljanso paieškos: Lietuvos - Lenkijos strateginė partnerystė. Lietuvos metinė strateginė apžvalga 2005, Vilnius: Lietuvos karo akademija, 2006, 113-143.
26.
Janušauskienė D., 2019. The Perception of Security Threats in Lithuania: A Human Security Perspective. Qualitative Sociology Review, 15(2), 186–198. DOI:
https://doi. org/10.18778/1733-8077.15.2.12.
27.
Janušauskienė, D., Vileikienė, E., Nevinskaitė, L., Gečienė I., 2017. Subjektyvus grėsmių suvokimas: ar Lietuvos gyventojai jaučiasi saugūs? ,,Filosofija. Sociologija” 2., 99-108.
28.
Jargalsaikhan E., 2018. The Role of Small States in Promoting International Security: The Case of Mongolia, Journal for Peace and Nuclear Disarmament, 1:2, 404-435, DOI: 10.1080/25751654.2018.1526628.
29.
JP.lt, 2023. G. Landsbergis: Lietuvos ir Vokietijos tarpusavio santykiai klesti [online]. Available at:
https://jp.lt/g-landsbergis-li...- klesti/ [accessed: April 23, 2024].
30.
Kaukas, E., 2017. Rusijos karinės transformacijos poveikis Baltijos šalių saugumo ir gynybos politikai, w: Generolo Jono Žemaičio Lietuvos karo akademija, Vilnius, 226.
31.
Kojala, L., Ivanauskas, V., 2015. Lithuanian Eastern Policy 2004–2014: The Role Theory Approach, “Lithuanian Foreign Policy Review”, 32, 49–72.
32.
Kuczyńska-Zonik, A., 2019. Partnerstwo Wschodnie jako kluczowy element polityki zagranicznej państw bałtyckich, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 2, 137–153, DOI:
https://doi.org/10.36874/RIESW....
33.
Laurinavćius, È., Motieka, E., Statkus, N., Baltijos valstybiu geopolitikos bruoþai. XX amzius, Vilnius: Lietuvos istorijos institutas, 2005, 230-231.
34.
Lopata, R., Bielinis, L., Sirutavičius, V., Stanytė-Toločkienė, I., 2007. Lietuvos užsienio politikos Rytų kryptis: santykių su Rusijos Federacijos Kaliningrado sritimi, Baltarusija ir Ukraina perspektyva, w: Vilniaus universiteto leidykla. Vilnius. 154.
35.
Lopata, R., Statkus, N., 2006. Imperijos, pasaulio tvarka ir maþosios valstybës, „Lietuvos metinë strateginë apþvalga”, Lietuvos karo akademija, Vilnius. DOI:
https://doi. org/10.47459/lmsa.2006.4.2.
36.
LRT.lt, 2023. Anušauskas ir Pistorius pasirašė veiksmų planą: į Lietuvą persikels apie 5 tūkst. Vokietijos brigados karių ir civilių [online]. Available at:
https://www. lrt.lt/mediateka/irasas/2000310827/anusauskas-ir-pistorius-pasirase-veiksmu- plana-i-lietuva-persikels-apie-5-tukst-vokietijos-brigados-kariu-ir-civiliu [accessed: April 23, 2024].
37.
Maliukevičius, N., 2015. The Roots of Putin’s Media Offensive in the Baltic States: Learning Lessons in Counterstrategies, w: Baltic Visions: European Coope- ration, Regional Stability, red. K. Redłowska, Foundation Institute for Eastern Studies, Warszawa.
38.
Maluzinas, M., 2022. Polityka zagraniczna prezydenta Litwy – Ginatautasa Nausėdy w latach 2019–2022. Kontynuacja czy zmiana? Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 4, 65–96. DOI:
https://doi.org/10.14746/ssp.2....
39.
Maluzinas, M., 2023. The Role of Small States in Promoting International Security: Lithuania Strategy, ,,Przegląd Strategiczny”, 16, 155-166.
40.
Maniruzzaman, T., 1982. “The Security of Small States in the Third World.” In Canberra Papers on Strategy and Defense, 25.
41.
Mansbhach, M. A., 1998. “Mongolian Security in the 21st Century: In Quest of Friends and Partners, Not Allies.” The Mongolian Journal of International Affairs 5.
42.
Milliken, J., 1999. The Study of Discourse in International Relations: A Critique of Research and Methods, „European Journal of International Relations”, 5(2), 225–254.
43.
Motieka, E., Statkus, N., Daniliauskas, J., 2005. Globali geopolitinë raida ir Lietuvos užsienio politikos galimybës, „Lietuvos metinë strateginë apžvalga” 2004, Lietuvos karo akademija, Vilnius, 39-80. DOI:
https://doi.org/10.47459/lmsa.....
44.
Murauskaitė, E., 2015. “Nuclear Smuggling and Threat to Lithuanian Security,” Lithuanian Annual Strategic Review, 2015-2016, 14, 181-196.
45.
Murauskaitė, E., 2018. Nuclear Matters: Lithuanian Security Culture in the Context of NATO Trends, L I T H U A N I Am N ANNUAL STRATEGIC REVIEW 2017-2018, 16, 35-58. DOI: 10.2478/lasr-2018-0003.
46.
Murauskaitė, E., Pomper, M., 2015. “NATO and the Baltics: Regional Views on Deterrence Needs,” Danish Institute for International Studies, Sep 2015, [online]. Available at:
http://www.diis.dk/files/media..._ the_baltics_final_single.pdf [accessed: April 23, 2024].
47.
NATO, 2022. Strategic Concept, p. 3. [online]. Available at:
https://www.nato.int/ strategic-concept/ [accessed: April 23, 2024].
48.
NATO.int., 2023. Vilnius Summit Communiqué [online]. Available at:
https://www. nato.int/cps/en/natohq/official_texts_217320.htm?selectedLocale=en [accessed: April 23, 2024].
49.
Nekrašas, E., 2004. Lithuanian Foreign Policy: Concepts, Achievements and Predicaments, “Lithuanian Foreign Policy Review”, 13–14, 28–35.
51.
OSW, 2008. Relacje gospodarcze Niemiec z krajami Europy Środkowo-Wschodniej, Raport OSW, Warszawa, 4-12 [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/sites/ default/files/relacje_gospodarcze_niemiec_z_esw.pdf. [accessed: April 23, 2024].
52.
Palavenis, D., 2021. Offset versus off-the-shelf in arms procurement: the Boxer infantry fighting vehicle in Lithuania as a case study, Journal of Baltic Studies, 52:4, 565-584, DOI: 10.1080/01629778.2021.1969421.
53.
Palavenis, D., 2022. The defense industry in Lithuania: a case study of the Lithuanian Iron Triangle through an Interconnectivity Map framework, Journal of Baltic Studies, 53:1, 85-118, DOI: 10.1080/01629778.2021.1969420.
54.
Palavenis, D., 2024. Arms acquisition in the Baltic States and transfers to Ukraine: balancing national security, Defense & Security Analysis, DOI: 10.1080/14751798.2024.2315810.
55.
Panova, V. V., 2015. Russia’s ‘Soft’ Policies towards the Baltic States: The different faces of ‘Soft Power, w: The Baltic States and Eastern Neighborhood between Russia and the UE, Latvian Institute of International Affairs, Ryga.
56.
Salynė, R., 2023. Vokietija nenori Lietuvoje dislokuoti visos brigados: ką apie tai mano Lietuvos politikai? [online]. Available at:
https://www.15min.lt/naujiena/... lietuva/politikai-berlyno-pozicijos-nedramatizuoja-tiki-vokieciu-isipareigojimais-ginti- 56-2019148?utm_medium=copied [accessed: April 23, 2024].
57.
Scott, D., 2018. China and the Baltic States: strategic challenges and security dilemmas for Lithuania, Latvia and Estonia, Journal on Baltic Security, 2018; 4(1): 25–37. DOI: 10.2478/jobs-2018-0001.
58.
Tiezzi, S., 2023. China, Russia Recommit to Close Partnership in the Shadow of Ukraine War [online]. Available at:
https://thediplomat.com/2023/0... [accessed: April 23, 2024].
59.
Urbelis, V. 2015. „Mažųjų valstybių veikimo būdai NATO ir ES bendroje saugumo ir gynybos politikoje“, Lietuvos metinė strateginė apžvalga 2014-2015, Vilnius: Lietuvos karo akademija, 59-76.
60.
Vilson, M., 2015. The Foreign Policy of the Baltic States and the Ukrainian Crisis: A Case of Europeanization?, “New Perspectives”, 23, 2.