PL EN
ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
WOKÓŁ BEZPIECZEŃSTWA EGZYSTENCJALNEGO, CZYLI NOWOŻYTNA RECEPCJA ŚMIERCI W FILOZOFII
 
Więcej
Ukryj
1
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie
 
 
Data publikacji: 19-12-2018
 
 
SBN 2018;14(2): 157-170
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Autorzy kontynuują dyskusję na temat przemijania, jako egzystencjalnego problemu bezpieczeństwa w filozofii, rozumianego różnie w poszczególnych okresach historycznych. Trzeci artykuł na ten temat przedstawia współczesne stanowiska filozoficzne na temat czasowości człowieka, z przemijaniem nieustannie pojmowanym jako kryterium zagrożenia egzystencjalnego. Koniec istnienia traktowany jest jako źródło lęku, ale tym razem wolnego od wcześniejszych (tzn. Średniowiecznych) inspiracji opartych na ekspiacji i nadziei na zbawienie, uważanych teraz za barierę niekwestionowanych nagród życiowych w materialistycznie wyobrażonym świecie. Współczesne koncepcje życia, które zostały uwolnione, nie bez trudności, od religijnej intelektualnej dominacji, przepowiedzianych wizji nieśmiertelnego, ale doczesnego istnienia. Stąd egzystencjalne bezpieczeństwo z tego wynikające było czasem odległe od teologii, mimo że nie kwestionowało dwuwymiarowej interpretacji bytu i popierało koncepcję życia wyjaśnioną przez proces naukowych (i filozoficznych) dociekań, sugerowanych przez studia w zakresie mechaniki lub medycyny. Pomimo znaczenia zmian intelektualnych, które nastąpiły po rozdzieleniu filozofii od teologii (w XVI wieku), a następnie nauki z filozofii (w XVII wieku), pozycje związane z przemijaniem (śmierć) były raczej ograniczone w porównaniu do na przykład w starożytnym okresie i dość trywialnie komentując to, ostatecznie, najważniejszy epizod życiowy, biorąc pod uwagę celowość życia, jak to było widoczne w Średniowieczu. Bez względu na to, waga poglądów egzystencjalnych jest ciężka w czasach współczesnych, a nawet fascynująca, na przykład w przypadku Sorena Kirkegaarda. Biorąc pod uwagę tę okoliczność świadomej wypowiedzi o lęku przed śmiercią i obecności w materialnych aspektach życia, przedstawia dość znaczące kwestie odnoszące się do umierania, jak autorzy szkicują. Z tego powodu związek między dostrzegalnym egzystencjalnym pojawieniem się życia, a jego kontekstem bezpieczeństwa, będzie widoczny w wyemancypowanej europejskiej nowoczesnej filozofii.
REFERENCJE (21)
1.
Feuerbach L., Myśli o śmierci i nieśmiertelności, (in:) Wybór pism, T. 1, transl. K. Krzemieniowa and M. Skwieciński, PWN, Warszawa 1988.
 
2.
Fichte J. G., Powołanie człowieka, transl. A. Zieleńczyk, PWN, Warszawa 1956.
 
3.
Garin E., Filozofia Odrodzenia we Włoszech, transl. K. Żaboklicki, PIW, Warszawa 1969.
 
4.
Heller M., Kwantowa kosmologia i ostateczne rozumienie wszechświata, „Problemy” 1989, Nr 2.
 
5.
Kierkegaard S., Albo – albo, T. 2, transl. J. Iwaszkiewicz, PWN, Warszawa 1976.
 
6.
Kierkegaard S., Choroba na śmierć, transl. J. Iwaszkiewicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1995.
 
7.
Legowicz J., Zarys historii filozofii. Elementy doksografii, Wiedza Powszechna, Warszawa 1983.
 
8.
Montaigne M., Próby, transl. T. Żeleński (Boy), T. 1, PIW, Warszawa 1957.
 
9.
Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra, transl. W. Berent, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1995, p. 62.
 
10.
Nietzsche F., Wiedza radosna, transl. L. Staff, Nakład Jakuba Mortkiewicza, Warszawa 1907.
 
11.
Pascal B., Myśli, transl. T. Żeleński (Boy), Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1989.
 
12.
Pascal B., Rozprawy i listy, transl. T. Żeleński (Boy), Wydawnictwo Pax, Warszawa 1962.
 
13.
Schopenhauer A., Aforyzmy o mądrości życia, transl. J.Garewicz, Czytelnik, Warszawa 1990.
 
14.
Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, T. 1, transl. J. Garewicz, PWN, Warszawa 1994.
 
15.
Smith A., Teoria uczuć moralnych, transl. D. Petsch, PWN, Warszawa 1989.
 
16.
Spinoza B., Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona, transl. I. Myślicki, PWN, Warszawa 1954.
 
17.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, T. 3, VI edition, PWN, Warszawa 1968.
 
18.
Unamuno M., O poczuciu tragiczności życia wśród ludzi i wśród narodów, transl. H. Woźniakowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków-Wrocław 1984.
 
19.
Walicki M., Studia Renesansowe, Ossolineum, Wrocław 1964.
 
20.
Wolter, O życiu, miłości i śmierci, choice & transl. J. Adamski, PWN, Wrocław 1961.
 
21.
Życiński J., Filozofia w nowej fizyce, „Problemy” 1989, Nr 6.
 
ISSN:2082-2677
Journals System - logo
Scroll to top