Celem badań, których wyniki przedstawiono w niniejszym artykule był opis działań podjętych przez Sojusz Północnoatlantycki w zakresie zmian w jego strukturze dowodzenia po 2014 roku. Wyjaśniono w nim, że realne zagrożenia generowane przez Federację Rosyjską spowodowały konieczność zmian w strukturze militarnej NATO. Sojusz Północnoatlantycki podejmując działania zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa jego członkom, w całym obszarze traktatowym, musiał zaadaptować swoją strukturę dowodzenia i strukturę sił do istniejących realnych zagrożeń, zmieniając jej dotychczasowy ekspedycyjny charakter na adekwatny do przewidywanych działań. NATO przekierowując swój wysiłek od działań ekspedycyjnych do obrony kolektywnej musiało zaadaptować swoje struktury dowodzenia regionalnie i dokonać adaptacji instytucjonalnej. Zmiany w strukturach dowodzenia sojuszu wymusiła potrzeba wdrożenia środków zapewniających bezpieczeństwo dla sojuszników z Europy Środkowo- -Wschodniej. Realizując postanowienia szczytów NATO od Newport do Madrytu sojusz sukcesywnie, adekwatnie do eskalacji zagrożeń, reformował i generował siły i środki wydzielane do obrony obszaru traktatowego, co w konsekwencji skutkowało utworzeniem nowych elementów struktury dowodzenia oraz przeorientowaniem działalności już istniejących. Sojusz rozpoczął tym samym długoterminowe odstraszanie i adaptację obronną. Stosownie do zdefiniowanych potrzeb, utworzono w ramach NCS dwa dowództwa szczebla operacyjnego przystosowując się do obrony kolektywnej. Utworzenie wielonarodowego dowództwa korpusu, czterech dowództw wielonarodowych dywizji, dowództwa wielonarodowej brygady oraz ośmiu integracyjnych jednostek NATO w zasadniczy sposób zmieniło architekturę dowodzenia sojuszu wzmacniając strukturę NFS. Umożliwiło to efektywne dowodzenie siłami i środkami NATO w obszarach odpowiedzialności utworzonych elementów na wschodniej flance sojuszu w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Istotą podejmowanych działań jest ich elastyczność i ewolucyjny charakter wynikający z potrzeby permanentnego przeglądu istniejących struktur i adaptacji ich do zidentyfikowanych zmian w środowisku bezpieczeństwa. W pracy sformułowano następujący główny problem badawczy: Jak zmieniła się struktura dowodzenia sojuszu w obliczu nowej sytuacji bezpieczeństwa we wschodniej części Europy po 2014 roku? W procesie badawczym zastosowano podejście problemowo-strukturalne oraz metody poznania naukowego, które opierały się głównie o analizę i krytykę literatury, obserwację pośrednią nieuczestniczącą oraz wnioskowanie indukcyjne i dedukcyjne. Wyniki przeprowadzonych badań są znaczące, gdyż potwierdzają elastyczność działań NATO i jego żywotną zdolność do adaptacji w zależności od zmieniającego się środowiska bezpieczeństwa. Wyniki badań wskazują jednoznacznie, że transformacja struktury dowodzenia Sojuszu przebiegała tak, aby uzupełnić o niezbędne elementy te obszary w których istnieją niedobory, stwarzając tym samym wydolną strukturę zapewniającą efektywne dowodzenie. W tym zakresie Sojusz zachowuje swój ewolucyjny charakter i przejawia dążność do adekwatnego podejścia połączonego ze zdolnością do adaptacji do zmieniającego się nieustannie środowisko bezpieczeństwa.