ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
WPŁYW TECHNOLOGII CYFROWYCH NA KSZTAŁTOWANIE OSOBOWOŚCI
Więcej
Ukryj
1
Szkoła Doktorska, Wojskowa Akademia Techniczna, Polska
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
Data nadesłania: 20-07-2023
Data ostatniej rewizji: 12-08-2023
Data akceptacji: 14-08-2023
Data publikacji: 14-08-2023
Autor do korespondencji
Marcin DĄBROWSKI
Szkoła Doktorska, Wojskowa Akademia Techniczna, gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00 -908, Warszawa 46, Polska
SBN 2023;29(3): 35-56
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem artkułu jest wyeksponowanie problematyki uzależnienia od technologii cyfrowych, która ma charakter globalnej plagi. Wykazano na podstawie analizy istniejących już danych, że wraz ze wzrostem populacji rośnie liczba użytkowników, a tym samym liczba osób uzależnionych. Pomimo, że uzależnienie od technologii cyfrowych ma charakter behawioralny to istnieją badania kliniczne, które wskazują na takie samo uszkodzenia mózgu osób uzależnionych, jak w przypadku uzależnień chemicznych. Zjawisko to można zaobserwować poprzez zmianę zachowania, przyzwyczajeń, w tym przestrzegania ogólnych norm społecznych oraz zmianę nawyków życiowych często przyjmując formę rezygnacji z podstawowych czynności higienicznych na korzyść zaoszczędzenia czasu na obcowanie z elektroniką. Jak wskazują dane statystyczne szczególnie narażone jest najmłodsze pokolenie oraz młodzież, ponieważ dynamiczny rozwój technologii jest ukierunkowany w głównej mierze właśnie na tę grupę docelową. Pionierami w badaniach w tym obszarze są Stany Zjednoczone Ameryki, które również przodują w statystykach populacji uzależnionej od elektroniki, wobec czego przeznaczają kolosalne środki zarówno na badania kliniczne jak i działalność profilaktyczną oraz leczniczą. W związku dynamicznie rozwijającym się zjawiskiem uzależnień w Polsce zaistniała konieczność porównania podejścia do problemu obu tych państw. Przedstawiono rekomendacje działań prewencyjnych w postaci reżimu czasowego spędzania czasu z elektroniką, przy jednoczesnej komparacji wytycznych zza oceanu oraz wytycznych krajowych. Dokonano również przeglądu dostępnej metody terapeutycznej, gdzie standardy amerykańskie wskazują na powodzenie 12 kroków jako skutecznego leczenia z wysoką gwarancją braku nawrotu choroby. Niestety w Polsce terapia ta cieszy się niską skutecznością. Przeprowadzona analiza danych statystycznych pozwoliła na potwierdzenie hipotezy, iż uzależnienia od technologii cyfrowych nie tylko wykazują rosnący trend, ale również działają destrukcyjnie na codzienne życie osób związanych z problemem. Należy uznać, że najbliższe lata a w szczególności rozwój technologii cyfrowych będą tylko te zagrożenie potęgować w związku z czym istnieje zasadna konieczność eksponowania przedmiotowej problematyki w każdej postaci celem dotarcia do świadomości jak największej liczby osób.
REFERENCJE (20)
1.
Barłóg, M. J. 2015, Uzależnienie od Internetu i jego osobowościowe determinanty, Hygeia Public Health, 50(1) [online]. Dostępne pod adresem
http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-201...- 197.pdf [dostęp: 14.11.2023].
2.
Błachnio, A., Przepiórka, A., Rowiński, T., 2014. Dysfunkcjonalne korzystanie z Internetu – przegląd badań, KUL Warszawa 2014, Psychologia Społeczna, 9 (31).
3.
Gortad, I., 2018, Rodzaje i objawy siecioholizmu [online]. Dostępne pod adresem: https:// www.uzaleznieniabehawioralne.pl/siecioholizm/rodzaje-i-objawy-siecioholizmu [dostęp: 14 listopada 2023].
4.
Habrat, B., 2016, Zaburzenia Uprawiania Hazardu i Tak Zwane Nałogi Behawioralne. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa Wszechświat, 118, 1–3/2017.
5.
Instytut Pokolenia, 2023, Raport-smartfon, Smartfon? Tak, ale z głową! Jak ustalać zasady bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych [online]. Dostępne pod adresem: https:// instytutpokolenia.pl/raport-smartfon-2/ [dostęp: 10.11.2023].
6.
Jakubik, A., 2002, Zespół uzależnienia od Internetu, Studia Psychologica 3.
7.
Janicka, U., 2015. Wpływ cyfrowych mediów na mózg, Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika, Wszechświat, 116, 7-9.
8.
Kimberly, S. Y., Nabucco de Abreau C., 2017. Profilaktyka, diagnoza, terapia uzależnienie od Internetu, Poradnik dla terapeutów i lekarzy, Polska wersja, Ministerstwo Zdrowia, ISBN 9788394223328.
9.
Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, 2010, Uzależnienie od narkotyków Podręcznik dla terapeutów, ISBN 978-83-934334-8-3.
10.
Krzyżak-Szymańska, E., 2018, Uzależnienia technologiczne wśród dzieci i młodzieży. Teoria, praktyka, terapia – wybrane zagadnienia, Kraków ISBN 978-83-8095-457-1.
11.
Liberman, Z.D., Long M.E., 2018, Dopamina, mózg chce więcej. Naturalny dopalacz, wyd. Feeria science, Łódż ISBN: 9788372298331.
12.
Marczuk, D., Zakrzewski, L., 2015. Cyberprzestrzeń szanse i zagrożenia kilka słów o …, Fundacja ku lepszemu, Warszawa – Rzeszów.
13.
Mikołajczyk, 2013, Dwanaście anonimowych kroków donikąd, Zeszyty Naukowe Uczelnianej Rady Doktorantów Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 1.
14.
Ministerstwo Zdrowia, 2019, Problematyczne używanie Internetu przez młodzież, Raport z badań [online]. Dostępne pod adresem
https://www.gov.pl/attachment/...- 8189e096e2bc [dostęp: 14.11.2023].
15.
Nieroba, E., Zawłocki, I., Niewiadomski K., 2015, Dorastanie w cyfrowym świecie – problem uzależnienia od komputera i Internetu, Politechnika Częstochowska, Growing up in the Digital World – the Problem of Addiction to Comp.
16.
Nizio, M., 2021. Neuroplastyczność mózgu w zjawisku uzależnienia od Internetu – CBTIA, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań, ISBN: 978-83-65599-37-7.
17.
Przewłocki, R., 2017, Uzależnienia opioidowe, mechanizmy, terapia, Wzechświat, 118, 1-3/2017.
19.
Waglowski, P., 2000, Uzależnienie od Internetu - wstępny szkic problematyki prawnej.
20.
Woronowicz, B., 2013, Uzależnienie od komputera i sieci (siecioholizm) [online]. Dostępne pod adresem
https://www.mp.pl/pacjent/psyc...- sieci-siecioholizm, [dostęp: 11.11.2023].