PL EN
STUDIUM PRZYPADKU
KONSEKWENCJE SPOŁECZNE KATASTROFY W CZARNOBYLU
 
 
 
Więcej
Ukryj
1
Szkoła Doktorska, Wojskowa Akademia Techniczna, Polska
 
 
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
 
 
Data nadesłania: 06-08-2024
 
 
Data ostatniej rewizji: 05-09-2024
 
 
Data akceptacji: 05-09-2024
 
 
Data publikacji: 05-09-2024
 
 
Autor do korespondencji
Marcin DĄBROWSKI   

Szkoła Doktorska, Wojskowa Akademia Techniczna, gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00 -908, Warszawa 46, Polska
 
 
SBN 2025;35(1): 93-116
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Katastrofa reaktora jądrowego w Czarnobylu, mimo, iż miała miejsce ponad 35 lat temu, jest zaliczana do największych katastrof technicznych w dziejach ludzkości a skutki jej są odczuwalne do dnia dzisiejszego. Promieniowanie, które było konsekwencją roztopienia i eksplozji elementów grafitowo-uranowych reaktora spowodowało radioaktywną chmurę cząstek nad prawie całą Europą. W powietrzu znalazły się takie izotopy jak jod 131, cez 137 czy stront 90, które są silnie radiacyjne, mają długi okres półtrwania i powodują choroby endokrynologiczne. Celem artykułu jest zbadanie konsekwencji społecznych katastrofy w Czarnobylu przez pryzmat zdolności obywateli kraju do pełnienia służby w formacjach mundurowych. Jako problem badawczy przyjęto zasadność zbadania czy zaburzenia te są tylko i wyłącznie podyktowane katastrofą w Czarnobylu i czy rzeczywiście chorzy funkcjonują na tak niskim poziomie, aby nie byli w stanie podlegać pod powszechny obowiązek obrony? W związku z tym sformułowano hipotezę, iż katastrofa w Czarnobylu ma realny wpływ do dnia dzisiejszego na zdrowie społeczeństwa, zmniejszając tym samym zdolności rekrutacyjne obywateli do służb mundurowych. Do realizacji celu posłużono się metodą analizy i krytyki piśmiennictwa dostępnych badań z zakresu medycyny, danych statystycznych oraz raportów renomowanych instytutów zajmujących się atomistyką. Komparacja wyników badań i szczątkowej literatury pozwoliła na wypracowanie metodą analizy i konstrukcji logicznej wniosków, które diagnozują problematykę. W wyniku przeprowadzonych badań, szacuje się, iż w Polsce po 1986 roku zaburzenia endokrynologiczne dynamicznie wzrosły, gdzie obecnie aż ponad 20% społeczeństwa zmaga się z problemami, przy czym liczba ta stale rośnie. Problem jest nie tylko medyczny, ale również społeczny, ponieważ znaczna część populacji z punktu widzenia medycyny nie jest w stanie podjąć służby w formacjach mundurowych. Natomiast z punktu widzenia predyspozycji oraz często wyrafinowanych kwalifikacji, zasadnym byłoby umożliwienie służby osobom cierpiącym na te zaburzenia. Jest to osobliwy problem, ponieważ obecnie w Polsce istnieje kryzys rekrutacyjny, który ma swoje podłoże w demografii.
REFERENCJE (30)
1.
Cardis, E., Hatch, M., 2011, The Chernobyl Accident. An Epidemiological Perspective, Clinical Oncology 23, 251-260.
 
2.
Drozd, V., Saenko, V., Branovan, D., 2021, A Search for Causes of Rising Incidence of Differentiated Thyroid Cancer in Children and Adolescents after Chernobyl and Fukushima: Comparison of the Clinical Features and Their Relevance for Treatment and Prognosis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 2021, 18, 3444. https://doi.org/10.3390/ ijerph18073444.
 
3.
Discovery, 2006, Katastrofa w Czarnobylu, reż. Dan Korn, United Kingdom-Kanada Co production [online]. Dostępne pod adresem: https://www.cda.pl/video/37161..., [dostęp: 4 sierpnia 2024].
 
4.
Gluzman, S., 2011, The Chernobyl Accident. A Personal Perspective, Clinical Oncology 23, 306-307.
 
5.
Interpelacja poselska, Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra - na zapytanie nr 1017 [online]. Dostępne pod adresem: https:// orka2.sejm.gov.pl/IZ5.nsf/main/69F7616D [dostęp: 6 sierpnia 2024].
 
6.
Jagodowski, P., Gawlik, Ł., Banaszek, A., 2024, Wpływ katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu na raka tarczycy - przegląd najnowszych doniesień. Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine, 27(1),1-6.
 
7.
Kubowski, J., 2018, Katastrofa w Czarnobylu. Przyczyny wybuchu reaktora – obalanie mitów. Wydanie drugie rozszerzone.
 
8.
Łącka, K., 2001, Choroby tarczycy. Diagnostyka i leczenie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
 
9.
Narodowe Centrum Badań Jądrowych, 2011, Katastrofa w Czarnobylu, Świerk [online]. Dostępne pod adresem: http://ncbj.edu.pl/zasoby/awar... [dostęp: 4 sierpnia 2024].
 
10.
Pape Møller, A., Mousseau, T., 2006, Biological consequences of Chernobyl: 20 years on, TRENDS in Ecology and Evolution 21(4) April, 200-207.
 
11.
Ponichtera A., Borowiak E., 2008, Choroby tarczycy jako poważny problem medyczny w Polsce. Problemy pielęgniarstwa, 16 (1, 2), 192-198.
 
12.
Polska Agencja Atomistyki, 2011, Katastrofa w Czarnobylu, Świerk [online]. Dostępne pod adresem: http://ncbj.edu.pl/zasoby/awar... [dostęp: 4 sierpnia 2024].
 
13.
Promieniowanie [online]. Dostępne pod adresem: https://www.gov.pl/web/polski-... promieniowanie-jonizujace [dostęp: 7 sierpnia 2024].
 
14.
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej, w sprawie orzekania o zdolności do służby wojskowej i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach. Warszawa, dnia 28 marca 2024 roku. (Dz.U. 2024 poz. 466), Rozdział XIII.
 
15.
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej, w sprawie orzekania o zdolności do służby wojskowej i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach. Warszawa, z dnia 3 czerwca 2015 roku. (Dz.U. 2015 poz. 761), Rozdział XIII.
 
16.
RSR [online]. Dostępne pod adresem: https://www.polatom.pl/produkt... [dostęp: 6 sierpnia 2024].
 
17.
Sekuła, P., 2022. Katastrofa w Czarnobylu Ukraińcy wobec tragedii 1986 roku. Wydawnictwo Rys, Poznań.
 
18.
Skoczek, W., Salamaga, Ł., Szymajda, W., Zaleski, B., Szymczak, M., Araszewski, M., Brzezińska, K., Owecki, M., 2020, Autoimmunologiczne choroby tarczycy – przegląd literatury, Katedra Medycyny Społecznej i Zakład Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Postępy biologii komórki 47(2), 119–140.
 
19.
Skutki biologiczne [online]. Dostępne pod adresem: https://www.umcs.pl/pl/skutki- -biologiczne,21957.htm [dostęp: 4 sierpnia 2024].
 
20.
Stan zdrowia ludności Polski w 2004 roku, Warszawa 2006 [online], GUS. Dostępne pod adresem: https://stat.gov.pl/cps/rde/xb... [dostęp: 06 sierpnia 2024].
 
21.
Stan zdrowia ludności Polski w 2009 roku, Warszawa 2011 [online], GUS. Dostępne pod adresem: https://stat.gov.pl/obszary-te...- -ludnosci-polski-w-2009-r,6,5.html [dostęp: 06 sierpnia 2024].
 
22.
Stan zdrowia ludności Polski w 2014 roku, Warszawa 2016 [online], GUS. Dostępne pod adresem: https://stat.gov.pl/obszary-te...- -ludnosci-polski-w-2014-r-,6,6.html [dostęp: 06 sierpnia 2024].
 
23.
Stan zdrowia ludności Polski w 2019 roku, Warszawa 2021 [online], GUS. Dostępne pod adresem: https://stat.gov.pl/obszary-te...- -ludnosci-polski-w-2019-r-,26,1.html [dostęp: 06 sierpnia 2024].
 
24.
Toshiko, K., Tadashi, H, 2024, Dozens-fold excess childhood thyroid cancer in Fukushima arise from dozens of times higher thyroid exposure than that estimated by UNSCEAR.
 
25.
UNSCEAR 2008 Report, annex D - Health effects due to radiation from the Chernobyl accident [online]. Dostępne pod adresem: https://www.unscear.org/docs/ publications/2008/UNSCEAR_2008_Annex-D-CORR.pdf, [dostęp: 4 sierpnia 2024].
 
26.
Ustawa z dnia 29 listopada 2000 roku Prawo atomowe (Dz. U. z 2007 roku, Nr 42., poz. 276 z późn.zm.).
 
27.
Zgliczyński, S., 1998, Choroby tarczycy. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław. ISBN: 8385842681.
 
28.
Zonenberg, A., Zarzycki, W, Leoniak, M., 2006, The effect of Chernobyl accident on the development of malignant diseases - situation after 20 years. Prace poglądowe/ REWIEVS Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology 57(3).
 
29.
Zespół Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, 1991, Raport dotyczący skutków katastrofy w Czarnobylu wraz z załącznikami 2 i 4, Warszawa. Numer raportu INIS-mf13153.
 
30.
Takamura, N., Orita, M., Saenko, V., Yamashita, S., Nagataki, S., Demidchik, Y. Radiation and risk of thyroid cancer: Fukushima and Chernobyl. Lancet Diabetes Endocrinol. 2016; 4(8), 647. DOI:10.1016/S2213-8587(16)30112-7.
 
ISSN:2082-2677
Journals System - logo
Scroll to top