ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
BEZPIECZEŃSTWO WSCHODNIEJ FLANKI NATO W KONTEKŚCIE ZAGROŻEŃ MILITARNYCH KREOWANYCH PRZEZ FEDERACJĘ ROSYJSKĄ
Więcej
Ukryj
1
Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, Polska
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
Data nadesłania: 23-08-2024
Data akceptacji: 24-09-2024
Data publikacji: 24-09-2024
Autor do korespondencji
Marcin MISZCZUK
Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach, Polska
SBN 2025;35(1): 27-62
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem niniejszego artykułu jest eksplanacja współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa Wschodniej Flanki NATO oraz prognoza przyszłych działań Sojuszu Północnoatlantyckiego w odniesieniu do nowych zagrożeń kreowanych przez Federację Rosyjską. Problem badawczy w artykule zawiera się w formie pytania: Jakie zagrożenia będą obecne w przestrzeni bezpieczeństwa Wschodniej Flanki NATO w perspektywie dekady oraz jakie działania powinien podjąć Sojusz Północnoatlantycki na rzecz optymalizacji swoich zdolności obronnych? W trakcie realizacji procesu badawczego ustalono, iż Federacja Rosyjska posiada zdolności do prowadzenia rywalizacji międzynarodowej wykorzystując środki militarne i niekinetyczne formy oddziaływania. Przyjęto następującą hipotezę główną: Przypuszcza się, iż zagrożenia militarne oraz destabilizujące formy i metody agresji poniżej poziomu otwartego konfliktu zbrojnego będą obecne w przestrzeni bezpieczeństwa Wschodniej Flanki NATO w perspektywie dekady. Występujące zagrożenia i wyzwania dla bezpieczeństwa Sojuszu będą zarazem przyczyną procesu optymalizacji zdolności sojuszniczych sił zbrojnych do efektywnej obrony i odstraszania, a także katalizatorem procesu regionalnych działań integracyjnych w kontekście obronnym, w formacie wielostronnym lub bilateralnym, realizowanych na poziomie politycznym. Przypuszcza się, iż państwa położone na Wschodniej Flance NATO mogą być najbardziej narażone na zagrożenia generowane przez Federację Rosyjska w perspektywie następnej dekady z uwagi na położenie geograficzne, uwarunkowania historyczne oraz przez wzgląd na cele polityki zagranicznej FR. Analiza praktyki działań Federacji Rosyjskiej na Ukrainie oraz dokonania rosyjskich sił zbrojnych w Syrii i Gruzji świadczą o konieczności podjęcia działań optymalizacyjnych przez Sojusz Północnoatlantycki w celu przeciwdziałania zagrożeniom, jakie mogą wynikać z rewizjonistycznej polityki międzynarodowej Federacji Rosyjskiej w perymetrze strategicznym Europy Środkowo-Wschodniej. Przypuszcza się, iż przyszłe działania adaptacyjne NATO mogą być związane ze zwiększaniem wydatków na obronę państw członkowskich, intensyfikacją procesu pozyskiwania sprzętu i uzbrojenia oraz rozwojem zdolności sił zbrojnych NATO w zakresie odstraszania nuklearnego i wykorzystania broni precyzyjnego rażenia. Metody badawcze wykorzystane w pracy to: krytyczna analiza i ocena literatury, analiza, metoda prognozy rozwoju zagrożeń oraz synteza.
REFERENCJE (64)
1.
Antanasov, P., 2018. Region Morza Czarnego - kluczowy punkt przecięcia szlaków. NATO Review [online]. Available at:
https://www.nato.int/docu/revi... region-morza-czarnego-kluczowy-punkt-przeciecia-szlakow/index.html [accessed: 16.02.2024].
2.
Banasik, M., 2015. Planowanie rozwoju sił zbrojnych, Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
3.
Banasik, M., 2020. The challenges for Central Europe posed by the rivalry of the Russian Federation below the threshold of war. Rocznik Instytutu Europy Środkowo- -Wschodniej nr 18 [online]. Available at:
https://ies.lublin.pl/rocznik/... [accessed: 25.01.2024].
4.
Banasik, M., 2021. The Impact of the Russian Federation on the States of Central and Eastern Europe. European Research Studies Journal XXIV [online]. Available at: https:// www.um.edu.mt/library/oar/bitstream/123456789/106355/1/ERSJ24%283B%29A14. pdf [accessed: 20.08.2024].
5.
Banasik, M., 2021. Bucharest Nine in the process of strategic deterrence on NATO’s Eastern Flank. The Copernicus Journal of Political Studies, 1 [online]. Available at:
https://apcz.umk.pl/CJPS/artic... [accessed: 19.01.2024].
6.
Banasik, M., 2021. Global Challenges and Threats of Hypersonic Weapons: The Russian Context. Safety & Defense, 7 [online]. Available at:
https://sd-magazine.eu/index.p... sd/article/view/119/106 [accessed: 18.01.2024].
7.
Banasik, M., 2022. Dominacja strategiczna w środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego, Warszawa: Difin.
8.
Banasik, M., 2022. Odstraszanie strategiczne mechanizmem prowadzenia przez Federację Rosyjską rywalizacji międzynarodowej. Przegląd Wschodnioeuropejski, 13 [online]. Available at:
https://uwm.edu.pl/cbew//2022-... [accessed: 24.01.2024].
9.
Bayer, L., 2023. Turkey is the headache NATO needs [online]. Available at: https:// www.politico.eu/article/turkey-nato-sweden-finland-is-the-headache-nato-needs/ [accessed: 09.02.2024].
10.
Bērziņš, J., 2014. Russia’s New Generation Warfare in Ukraine: Implications for Latvian Defense Policy, Policy Paper, 2.
11.
Bērziņš, J., 2019. Not ‘Hybrid’ but New Generation Warfare, [in] Russia’s Military Strategy and Doctrine, G. E. Howard, M. Czekaj (eds), Washington DC: The Jamestown Foundation.
12.
Braw, E., 2022. Is an EU Army Coming? [online]. Available at:
https://foreignpolicy. com/2022/03/20/is-an-eu-army-coming/ [accessed: 15.02.2024].
13.
Bronk, J., Europe Must Urgently Prepare to Deter Russia Without Large-Scale US Support [online]. Available at:
https://rusi.org/explore-our-r... europe-must-urgently-prepare-deter-russia-without-large-scale-us-support [accessed: 22.02.2024].
14.
Congressional Research Service, 2022. Russian military exercises, Washington DC: Congressional Research Service [online]. Available at:
https://sgp.fas.org/crs/row/ IF11938.pdf [accessed: 24.01.2024].
16.
Defense Intelligence Agency, 2022. Challenges to Security in Space 2022, Washington DC: DIA.
17.
Dyner, A., M., 2024. Instrumentalizacja migracji przez Rosję wobec państw NATO [online]. Available at:
https://www.pism.pl/publikacje...- rosje-wobec-panstw-nato [accessed: 19.08.2024].
19.
Forsal, 2023. Zakończyła się budowa bariery na granicy z Białorusią. Przedostanie się do Polski niemal niemożliwe [online]. Available at:
https://forsal.pl/swiat/aktual... artykuly/8626287,mur-na-granicy-z-bialorusia-perymetrie.html [accessed: 22.02.2024].
20.
Fukuyama, F., 2000. Koniec historii, Poznań: Zysk i S-ka.
21.
Globsec, 2023. Will the Eastern Flank be Battle Ready? Deterrence by 2030. Globsec Future Security and Defence Council [online]. Available at:
https://www.globsec.org/ sites/default/files/2023-07/Will%20the%20Eastern%20Flank%20be%20Battle%20 Ready%20-%20final%20report-editDR-v4.pdf [accessed: 06.03.2024].
22.
Goryashko, S., 2024. Baltic states plan common defense zone on Russia border as security concerns mount [online]. Available at:
https://www.politico.eu/articl...- common-defense-zone-russia-border-security-concerns/ [accessed: 16.02.2024].
23.
Gotkowska, J., Tarociński, J., 2022. NATO after Madrid: how much deterrence and defence on the eastern flank? Centre for Eastern Studies [online]. Available at: https:// www.osw.waw.pl/en/publikacje/osw-commentary/2022-07-05/nato-after-madrid-howmuch- deterrence-and-defence-eastern [accessed: 25.01.2024].
25.
Hernández, G., R., Oliker, O., 2022. The Art of the possible. Minimizing risks as a new European security order takes shape. Phililadelphia: Foreign Policy Research Institute [online]. Available at:
https://www.fpri.org/article/2... [accessed: 24.01.2024].
26.
Herrmann, K., 2023. The State of Transatlantic Affairs Post Vilnius: Analyzing the Outcomes of the NATO Summit. Part I [online]. Available at:
https://warsawinstitute. org/the-state-of-transatlantic-affairs-post-vilnius-analyzing-the-outcomes-of-the-natosummit- part-i/ [accessed: 20.08.2024].
27.
Horovitz, L., Wachs, L., 2023. France’s Nuclear Weapons and Europe. Options for a better coordinated deterrence policy. German Institute for International and Security Affairs [online]. Available at:
https://www.swp-berlin.org/pub... comments/2023C15_Frances_NuclearWeapons.pdf [accessed: 16.02.2024].
28.
Institute of Central Europe, 2023. Niejednoznaczne podejście Węgier do NATO. Institute of Central Europe [online]. Available at:
https://ies.lublin.pl/komentar... niejednoznaczne-podejscie-wegier-do-nato/ [accessed: 09.02.2024].
29.
Jankowski, A., 2024. Państwa bałtyckie w obliczu groźby konfliktu z Federacją Rosyjską [online]. Available at:
https://ine.org.pl/panstwa-bal...- federacja-rosyjska/ [accessed: 22.08.2024].
30.
Johnson, D., 2016. Nuclear Weapons in Russia’s approach to conflict. Recherches & documents nr 6 [online]. Available at:
https://www.frstrategie.org/we... publications/recherches-et-documents/2016/201606.pdf [accessed: 20.01.2024].
32.
Kacprzyk, A., 2023. NATO nuclear adaptation. Rationales for expanding the force posture in Europe – PISM Report [online]. Available at:
https://www.pism.pl/webroot/up... Raport/PISM%20Report%20NATO%20Nuclear%20Adaptation.pdf [accessed: 22.02.2024].
33.
Kane, N., J., 2019. From Tukhachevskii to Gerasimov: The Evolution of the Russian Way of Warfare into the Information Age, Fort Leavenworth: US Army Command and General Staff College.
34.
Keir, G., Sherr, J., House, Ch., 2018. Russian reflexive control, Ontario: Royal Military College of Canada [online]. Available at:
https://cradpdf.drdc-rddc.gc.c... p807769_A1b.pdf [accessed: 22.01.2024].
35.
Kipp, J., W., 2015. The Zapad 2013 Strategic Exercise and the Function of Such Exercises in the Soviet Union and Russia [in] Russia’s Zapad 2013 Military Exercise Lessons for Baltic Regional Security, L. Zdanavičius, M. Czekaj (eds), Washington DC: The Jamestown Foundation [online]. Available at:
https://jamestown.org/wp-conte... Zapad-2013-Full-online-final.pdf [accessed: 23.01.2024].
36.
Kiselyov, V., Vorobyov, I., 2013. Russian Military Theory: Past and Present. Military Thought nr 1 (22).
37.
Kofman, M., Fink, A., Edmonds, J., 2020. Russian Strategy for Escalation Management: Evolution of Key Concepts, Arlington: CNA [online]. Available at:
https://www.cna.org/ archive/CNA_Files/pdf/drm-2019-u-022455-1rev.pdf [accessed: 19.01.2024].
38.
Kuczyński, G., 2022. Russia Violates Baltic Airspace And Waters, Sending Warning To Sweden, Finland [online]. Available at:
https://warsawinstitute.org/ru...- waters-sending-warning-sweden-finland/ [accessed: 24.01.2024].
39.
Kühn, U., 2018. Preventing Escalation in the Baltics: A NATO Playbook, Washington DC: Carnegie Endowment for International Peace.
40.
Meissner, J., 2022. Rosyjska koncepcja wojny nowej generacji w świetle pierwszych doświadczeń z wojny w Ukrainie. Roczniki Nauk Społecznych nr 4 [online]. Available at:
https://ojs.tnkul.pl/index.php... [accessed: 15.04.2023].
41.
Miszczuk, M., 2023. Adaptacja Sojuszu Północnoatlantyckiego do nowych zagrożeń kreowanych przez Federację Rosyjską. Studia Bezpieczeństwa Narodowego, 28 [online]. Available at:
http://sbn.wat.edu.pl/pdf-1688... SOJUSZU.pdf [accessed: 04.01.2024].
43.
NATO Defence College, 2019. General Gerasimov on the Vectors of the Development of Military Strategy [online]. Available at:
https://www.ndc.nato.int/resea.... php?icode=585 [accessed: 10.01.2024].
45.
NATO, 2022. Madrid Summit Declaration issued by NATO Heads of State and Government participating in the meeting of the North Atlantic Council in Madrid 29 June 2022. North Atlantic Treaty Organization [online]. Available at:
https://www.nato.int/ cps/en/natohq/official_texts_196951.htm [accessed: 25.01.2024].
46.
NATO, 2022. NATO’s Nuclear Sharing Arrangements. North Atlantic Treaty Organization [online]. Available at:
https://www.nato.int/nato_stat... pdf/220204-factsheet-nuclear-sharing-arrange.pdf [accessed: 15.02.2024].
47.
Nicosia, T., E., 2020. Deep Operations in the 21st Century, Fort Leavenworth: US Army Command and General Staff College.
48.
Orzech, K., 2021. Zagrożenia dla Polski kreowane przez Republikę Białorusi w kontekście sytuacji kryzysowej na granicy Polsko-Białoruskiej. Studia Bezpieczeństwa Narodowego nr 22 [online]. Available at:
http://sbn.wat.edu.pl/pdf-1688...% 20SOJUSZU.pdf [accessed: 04.01.2024].
49.
Ozawa, M., 2023. War changes everything: Russia after Ukraine, Rome: Defence College.
51.
Polskie Radio, 2019. 11 years since landmark speech by Polish leader in Georgia [online]. Available at:
https://www.polskieradio.pl/39...- speech-by-polish-leader-in-georgia [accessed: 05.01.2024].
52.
Pszczel, R., Szymański, P., 2024. Szczyt w Waszyngtonie – jubileusz Sojuszu w cieniu wojny. Centre for Eastern Studies [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/pl/ publikacje/komentarze-osw/2024-07-12/szczyt-w-waszyngtonie-jubileusz-sojuszu-wcieniu- wojny#_ftn4 [accessed: 19.08.2024].
53.
Rácz, A., 2015. Russia’s Hybrid War in Ukraine: Breaking the Enemy’s Ability to Resist, Helsinki: Finnish Institute of International Affairs.
56.
Temnycki, M., 2023. Weapons and Ammunition Need to be Higher on NATO’s Agenda. The Center for European Policy Analysis [online]. Available at:
https://cepa.org/article/ weapons-and-ammunition-need-to-be-higher-on-nato-agenda/ [accessed: 13.02.2024].
57.
Thomas, T., L., 2004. Russia’s Reflexive Control Theory and the Military. Journal of Slavic Military Studies, 2 [online]. Available at:
https://www.tandfonline.com/do... pdf/10.1080/13518040490450529 [accessed: 22.01.2024].
58.
Tyburski, M., The Polish-Belarusian Border: Russian and Belarusian Narratives [online]. Available at:
https://warsawinstitute.org/th...- narratives/ [accessed: 19.08.2024].
59.
United States Marine Corps, 2020. Force Design 2030. Department of the Navy [online]. Available at:
https://www.hqmc.marines.mil/P... Design%202030%20Report%20Phase%20I%20and%20II.pdf [accessed: 06.03.2024].
60.
Wachs, L., 2022. The Role of Nuclear Weapons in Russia’s Strategic Deterrence, Berlin: German Institute for International and Security Affairs [online]. Available at: https:// www.swp-berlin.org/publications/products/comments/2022C68_NuclearWeaponsRussias_ Deterrence.pdf [accessed: 24.01.2024].
61.
Welt, C., 2019. Georgia: Background and U.S. Policy, Washington DC: United States Library of Congress.
62.
Wilk, A., Żochowski, P., 2023. Russian nuclear weapons deployed in Belarus: the consequences. Centre for Eastern Studies [online]. Available at:
https://www.osw.waw. pl/en/publikacje/analyses/2023-06-06/russian-nuclear-weapons-deployed-belarusconsequences [accessed: 20.01.2024].
63.
Wilk, A., 2017. Ćwiczenia Zapad-2017 – wojna (na razie) informacyjna. Centre for Eastern Studies [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/pl/publ...- osw/2017-09-04/cwiczenia-zapad-2017-wojna-na-razie-informacyjna [accessed: 24.01.2024].
64.
Wilk, A., 2022. Ćwiczenia „Zapad 2021”. Rosyjska strategia w praktyce. Centre for Eastern Studies [online]. Available at:
https://www.osw.waw.pl/pl/publ... cwiczenia-zapad-2021-rosyjska-strategia-w-praktyce [accessed: 21.08.2024].