ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
ZDRADA STANU JAKO CZYN GODZĄCY W PODSTAWY BEZPIECZEŃSTWA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
2
Akademia Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej
Data publikacji: 25-02-2021
SBN 2021;19(1): 61-75
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest wykazanie bezpośrednich związków specyficznej formy przestępstw politycznych określanych jako zdrada stanu z bezpieczeństwem państwa polskiego. Zasadnicza hipoteza będąca podstawą analizy zawiera się w stwierdzeniu, że czyny godzące w rację stanu oraz istotę podwalin ustrojowych państwa polskiego uznaje się za zagrożenie dla jego bezpieczeństwa i dlatego są one karnie ścigane jako zdrada stanu. Cel szczegółowy dotyczy ukazania ewolucji podejścia do tego problemu w ujęciu historycznym oraz podkreślenia wagi zagrożenia zdradą stanu dla bezpieczeństwa współczesnej Polski. Podstawowymi metodami zastosowanymi przez autorów była metoda historyczna oraz metoda analizy prawnej. Ich użycie pozwoliło wyspecyfikować węzłowe kwestie w podejściu do zdrady stanu w przeszłości oraz przedstawić jej postrzeganie z perspektywy obecnie obowiązujących przepisów polskiego prawa karnego. W rezultacie przeprowadzonych analiz ustalono, że zdrada stanu to najpoważniejsze przestępstwo wobec państwa godzące w jego bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne. Negatywne konsekwencje jakie rodzi dla bezpieczeństwa państwa dokonanie zdrady stanu zostały sklasyfikowane w postaci skutków polityczno-ustrojowych, militarnych oraz ekonomicznych.
REFERENCJE (33)
1.
Antoszewski A., Herbut R. (1998). Leksykon Politologii. Poznań: Wydawnictwo Zysk i Spółka.
2.
Bierzanek R., Symonides J. (2004). Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
3.
Bojarski T. (2015). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego [w:] T. Bojarski Aneta Michalska-Warias, Joanna Piórkowska-Flieger, Maciej Szwarczyk (red.), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
4.
Budyn-Kulik M. (2016). Komentarz aktualizowany do art.127 Kodeksu karnego [w:] M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
5.
Fehler W. (2012). Bezpieczeństwo wewnętrzne współczesnej Polski. Aspekty teoretyczne i praktyczne. Warszawa: Wydawnictwo Arte.
6.
Gardocki L. (2009). Prawo karne. Warszawa: Wydawnictwo Beck.
7.
Grześkowiak A. (2020). Aksjologiczne podstawy prawnokarnej ochrony Rzeczypospolitej Polskiej w perspektywie stuletnich dziejów. Część II. Lublin: Wydawnictwo Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie.
8.
Hoc S. (2014). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego [w:] O. Górniok (i in.), Kodeks karny. Komentarz, t. 2, art. 117-363. Warszawa: Wydawnictwo Arche.
9.
Hofmański P., A. Sakowicz (2016). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego [w:] M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
13.
Kardas P. (1998). Przestępstwo polityczne w prawie polskim. Próba analizy teoretycznej na tle obowiązującego stanu prawnego. Kraków: Wydawnictwo Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych.
14.
Kardas P. (2017). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego[w:] W. Wróbel, A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117-211a (cz. 1). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
15.
Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i Porozumienie ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych. (Dz. U. z 1947 r. Nr 23, poz. 90 z późn. zm.).
16.
Kłączyńska N. (2014). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego [w:] J. Giezek (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
17.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
18.
Leniart E. (2009). Usiłowanie zmiany ustroju państwa oraz usiłowanie usunięcia organów władzy jako zbrodnie stanu. Zarys problemu. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
19.
Łastawski K. (2000), Racja stanu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
20.
Makarewicz J. (2012). Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
21.
Marek A. (2012). Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
22.
Misiuk A., Itrich-Drabarek J., Dobrowolska-Opała M. (2021). Encyklopedia bezpieczeństwa wewnętrznego. Warszawa: Wydawnictwo Elipsa.
23.
Rajzman H. (1948). Zdrada kraju w prawie polskim. Warszawa: Wydawnictwo Książka.
24.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. kodeks karny (Dz.U. 1932 nr 60 poz. 571.).
25.
Szczygieł T. (2019). Przestępstwo zdrady ojczyzny jako problem kodyfikacji prawa karnego materialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
26.
Szymczak M. (1999). Słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
27.
Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz.U. 1990 nr 78 poz. 461.).
28.
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. kodeks karny (Dz.U. 1932 nr 60 poz. 571.).
29.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z póź. zm.).
30.
Uzasadnienie projektu kodeksu karnego (1968). Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
31.
Wojciechowska J. (1975). Rozwój pojęcia zdrady stanu jako przestępstwa przeciwko państwu. Wrocław –Warszawa-Kraków -Gdańsk: Wydawnictwo Ossolineum.
32.
Wojciechowska J. (2006). Komentarz aktualizowany do art.127 Kodeksu karnego [w:] A. Wąsek, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom 1. Duże komentarze Becka. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
33.
Zgoliński I. (2020). Komentarz do art. 127 kodeksu karnego [w:] V. Konarska-Wrzosek (red.), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.