Po roku 1989 niezależnie od formy zapisu strategii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (jako „doktryny”, „założeń polityki bezpieczeństwa” czy właściwej „strategii”) ukształtowały się jej ramy koncepcyjne, metodologiczne oraz prawne podstawy wyznaczające zakres kompetencji instytucji państwowych, konstytucyjnie odpowiedzialnych za kreowanie i realizację polityki bezpieczeństwa państwa. Tradycyjnie bezpieczeństwo jest ujmowane i definiowane w kontekście wyzwań i zagrożeń dla danego podmiotu. Lata dziewięćdziesiąte XX wieku były okresem radykalnych przemian polityczno-ustrojowych w Polsce. Również bezpieczeństwo i obronność doświadczyły rewolucyjnych przeobrażeń. Nowe środowisko bezpieczeństwa obejmuje trzy oddzielne okresy: przynależności do Układu Warszawskiego, szarej strefy bezpieczeństwa – samodzielności obronnej i okresu przynależności do NATO. Aby przeciwdziałać zagrożeniom, zadania organów państwa, podstawy prawne funkcjonowania systemu obronnego państwa określono w: Doktrynie obronnej RP (1990), Założeniach polskiej polityki bezpieczeństwa, Polityce bezpieczeństwa i strategii obronnej Rzeczypospolitej Polskiej (1992), Strategiach bezpieczeństwa narodowego RP (2000, 2003, 2007). W dokumentach tych w różny sposób definiowano system obronny RP, jego strukturę i zadania elementów składowych.